🧠 Seçmeli Mantık 2. Dönem 2. Yazılı Klasik Sorulara Hazırlık Rehberi
Sevgili öğrenciler, seçmeli mantık dersinin 2. dönem 2. yazılısına hazırlanırken size yardımcı olacak bir rehber hazırladım. Bu rehberde, sınavda çıkabilecek klasik soru tiplerini ve bu sorulara nasıl yaklaşmanız gerektiğini bulacaksınız. Başarılar dilerim!
🤔 Temel Kavramlar ve Tanımlar
- 🔑 Önerme: Doğruluğu ya da yanlışlığı kesin olarak belirlenebilen ifadelere önerme denir. Örneğin, "Ankara Türkiye'nin başkentidir." bir önermedir.
- 🔗 Argüman: Önermelerden oluşan ve bir sonuca ulaşmayı amaçlayan düşünce zincirine argüman denir. Argümanlar, geçerli veya geçersiz olabilir.
- 🧮 Tümdengelim: Genel önermelerden özel önermelere ulaşma yöntemidir. Örneğin, "Bütün insanlar ölümlüdür. Sokrates bir insandır. O halde Sokrates ölümlüdür."
- 📈 Tümevarım: Özel önermelerden genel önermelere ulaşma yöntemidir. Örneğin, "Her gözlemlediğim kuğu beyazdır. O halde bütün kuğular beyazdır."
- ❌ Çelişki: Bir önermenin hem doğru hem de yanlış olmasının aynı anda iddia edilmesidir. Mantıkta çelişkiden kaçınılmalıdır.
✍️ Olası Soru Tipleri ve Çözüm Önerileri
🔎 Argüman Analizi ve Değerlendirmesi
Soru: Aşağıdaki argümanı analiz ederek geçerli olup olmadığını belirtiniz. Gerekçelerinizi açıklayınız.
"Bütün kediler miyavlar. Tekir bir kedidir. O halde Tekir miyavlar."
Çözüm Önerisi:
Bu argüman, tümdengelimsel bir argümandır. Eğer öncüller doğruysa, sonucun da doğru olması gerekir. Bu durumda, öncüller doğru olduğu için argüman geçerlidir.
🤔 Önerme Mantığı ve Sembolleştirme
Soru: "Yağmur yağıyor ve hava kapalı değilse, pikniğe gideceğiz." önermesini sembolleştiriniz.
Çözüm Önerisi:
p: Yağmur yağıyor.
q: Hava kapalı.
r: Pikniğe gideceğiz.
Önermenin sembolleştirilmiş hali: p ∧ ¬q → r
⚖️ Hata Türleri ve Safsatalar
Soru: Aşağıdaki ifadede hangi safsata türü bulunmaktadır? Açıklayınız.
"X kişisi, sigara içmenin zararlı olmadığını savunuyor. Ancak X kişisi bir sigara firmasında çalışıyor. O halde sigara içmek zararlıdır."
Çözüm Önerisi:
Bu ifadede "adam karalama" (ad hominem) safsatası bulunmaktadır. Argümanın doğruluğu veya yanlışlığı yerine, argümanı savunan kişinin özelliklerine odaklanılmaktadır.
📝 Ek Öneriler
- 📚 Ders notlarınızı ve kitaplarınızı tekrar gözden geçirin.
- ✍️ Bol bol soru çözerek pratik yapın.
- 🤝 Arkadaşlarınızla birlikte çalışarak konuları tartışın.
- 🧠 Mantık terimlerini ve kavramlarını iyice öğrenin.
- ⏰ Sınav sırasında zamanı iyi kullanmaya özen gösterin.
