Öğrenme sürecinde kullanılan materyaller, genel olarak somut ve soyut olmak üzere ikiye ayrılır. Bu materyaller, bir konunun anlaşılmasında farklı şekillerde katkı sağlar.
Somut materyaller, duyu organlarımızla algılayabildiğimiz, fiziksel olarak dokunabildiğimiz, görebildiğimiz veya hissedebildiğimiz nesnelerdir. Gerçek hayattaki varlıkları temsil ederler.
Somut materyaller, özellikle küçük yaştaki öğrenciler ve somut işlemler dönemindeki bireyler için oldukça etkilidir. Öğrenmeyi kalıcı hale getirir.
Soyut materyaller ise zihinsel süreçlerle kavranan, fiziksel olarak dokunamadığımız kavramlardır. Düşünceler, fikirler, semboller ve matematiksel formüller soyut materyallere örnektir.
Soyut materyallerin anlaşılması, genellikle daha gelişmiş bir bilişsel olgunluk gerektirir ve soyut işlemler döneminde daha iyi kavranır.
Etkili bir öğretim yöntemi, somuttan soyuta doğru bir yol izler. Yani önce somut materyallerle temel oluşturulur, ardından soyut kavramlara geçilir.
💡 Örnek: Kesirleri öğretirken:
- ✅ Somut Aşama: Bir elmayı dört eşit parçaya bölmek ve bir parçasının "dörtte bir" (\( \frac{1}{4} \)) olduğunu göstermek.
- ➡️ Geçiş Aşaması: Bu parçayı kağıt üzerinde çizerek göstermek.
- 🎯 Soyut Aşama: Son olarak \( \frac{1}{4} \) sembolünü kullanmak ve bu sembolle işlemler yapmak.
Bu ilke, öğrenmenin daha anlamlı ve kalıcı olmasını sağlar. Öğrenci, soyut bir kavramın gerçek dünyada neyi ifade ettiğini somut bir deneyimle ilişkilendirebilir.
