Teleskoplar, evrenin derinliklerindeki sırları çözmemize yardımcı olan muhteşem araçlardır. Temel olarak, ışığı toplayıp odaklayarak uzaktaki nesnelerin daha parlak ve net görünmesini sağlarlar. Bir teleskobun ana kısımlarını ve farklı teleskop türlerinden örnekleri inceleyelim.
Optik tüp, teleskobun içindeki optik elemanları (mercekler veya aynalar) barındıran ve dış etkenlerden koruyan ana yapıdır. Genellikle silindirik bir şekle sahiptir.
Objektif, teleskobun ışığı toplayan ve odaklayan en önemli parçasıdır. İki tür objektif bulunur:
Oküler, objektif tarafından oluşturulan görüntüyü büyüten ve gözümüzün görebileceği hale getiren mercek sistemidir. Farklı büyütme oranlarına sahip okülerler kullanarak gözlemlenen nesnenin boyutu değiştirilebilir.
Bulucu dürbün, teleskobun ana optik tüpüne paralel olarak monte edilmiş, daha küçük bir dürbündür. Gökyüzünde istenilen nesneyi bulmayı kolaylaştırır. Geniş bir görüş alanına sahiptir.
Kundak, teleskobun optik tüpünü taşıyan ve hareket ettirilmesini sağlayan mekanik yapıdır. Ayaklık ise kundağı destekler ve teleskobun sabit durmasını sağlar. İki temel kundak türü vardır:
Mercekleri kullanarak ışığı odaklayan teleskoplardır. Genellikle daha keskin ve kontrastlı görüntüler sunarlar. Taşınabilirlikleri yüksektir.
Örnek: Bir amatör astronomun kullandığı 70mm çaplı bir refraktör teleskop.
Aynaları kullanarak ışığı odaklayan teleskoplardır. Daha büyük açıklıklara sahip olabilirler ve bu sayede daha fazla ışık toplayabilirler. Derin uzay gözlemleri için idealdirler.
Örnek: Bir gözlemevinde bulunan 200mm çaplı bir Newton tipi reflektör teleskop.
Hem mercekleri hem de aynaları kullanarak ışığı odaklayan teleskoplardır. Kompakt tasarımları ve iyi optik performanslarıyla bilinirler.
Örnek: Bir seyyar astronomun tercih ettiği 150mm çaplı bir Schmidt-Cassegrain teleskop.