🇹🇷 Türkiye Ekonomisi: AYT'de En Çok Çıkan Konular
Türkiye ekonomisi, AYT sınavında sıklıkla karşılaşılan ve öğrencilerin dikkatle çalışması gereken önemli bir alandır. Aşağıda, bu kapsamlı konunun en çok soru gelen kısımlarına dair bir özet bulacaksınız:
🌍 Temel Kavramlar ve Tanımlar
- 💰 Ekonomi: İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak için kıt kaynakların nasıl kullanıldığını inceleyen bilim dalıdır.
- 📈 Makroekonomi: Ülke ekonomisinin genelini (enflasyon, işsizlik, büyüme vb.) inceler.
- 🏢 Mikroekonomi: Bireylerin, firmaların ve belirli piyasaların davranışlarını inceler.
🏭 Üretim, Dağıtım ve Tüketim
- 🛠️ Üretim Faktörleri: Emek, sermaye, doğal kaynaklar ve girişimcilik. Her birinin ekonomiye katkısı önemlidir.
- 📦 Dağıtım: Üretilen mal ve hizmetlerin tüketicilere ulaştırılması sürecidir.
- 🛒 Tüketim: İhtiyaçları karşılamak için mal ve hizmetlerin kullanılmasıdır.
💰 Milli Gelir Hesaplamaları
- 📊 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH): Bir ülke sınırları içinde belirli bir dönemde üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin piyasa değeridir.
- 💵 Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH): Bir ülkenin vatandaşları tarafından belirli bir dönemde üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin değeridir.
- 🍎 Reel GSYİH: Enflasyondan arındırılmış GSYİH'dir ve ekonomik büyümenin daha doğru bir ölçüsüdür.
⚖️ Enflasyon ve İşsizlik
- 📈 Enflasyon: Fiyatlar genel düzeyindeki sürekli artıştır. TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ve ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) ile ölçülür.
- 💼 İşsizlik: Çalışmaya istekli ve yetenekli olanların iş bulamaması durumudur. Farklı işsizlik türleri (friksiyonel, yapısal, konjonktürel) bulunur.
🏦 Para ve Bankacılık
- 💵 Para Politikası: Merkez Bankası'nın para arzını ve faiz oranlarını etkileyerek ekonomiyi yönlendirme çabalarıdır.
- 🏦 Bankacılık Sistemi: Mevduat toplama, kredi verme ve ödeme sistemlerini yönetme gibi fonksiyonları vardır.
🌍 Dış Ticaret
- 🚢 İhracat: Bir ülkenin başka ülkelere mal ve hizmet satmasıdır.
- ✈️ İthalat: Bir ülkenin başka ülkelerden mal ve hizmet almasıdır.
- ⚖️ Dış Ticaret Dengesi: İhracat ve ithalat arasındaki farktır.
🎯 Türkiye Ekonomisinin Temel Özellikleri
- 🌱 Tarım Sektörü: Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahiptir.
- 🏭 Sanayi Sektörü: Özellikle son yıllarda gelişme göstermiştir.
- 🏛️ Hizmet Sektörü: Turizm, ulaşım, finans gibi alanları kapsar ve ekonomideki payı giderek artmaktadır.