🧪 TYT Karışım Problemleri: Sınavda En Çok Çıkan Soru Tipleri
Karışım problemleri, TYT sınavında sıklıkla karşılaşılan ve öğrencilerin zorlandığı konulardan biridir. Bu yazıda, en çok çıkan soru tiplerini çözümleriyle birlikte inceleyeceğiz.
💧 Karışım Oranı Nedir?
Bir karışımdaki maddelerin birbirine oranına
karışım oranı denir. Örneğin, şeker ve su karışımında şeker oranı, şekerin tüm karışıma oranıdır.
- 🍎 Karışım Miktarı: Karışımı oluşturan maddelerin toplam miktarıdır.
- 🍋 Karışım Yüzdesi: Bir maddenin karışım içindeki yüzdesidir.
🧮 Temel Formüller
Karışım problemlerini çözerken aşağıdaki formülleri kullanabiliriz:
Karışım Yüzdesi = (İstenen Madde Miktarı / Toplam Karışım Miktarı) x 100
Örneğin, 20 gram şeker ve 80 gram su karışımında şeker yüzdesi:
Şeker Yüzdesi = $(20 / (20 + 80)) * 100 = 20$%
❓ Soru Tipi 1: Yüzde Değişimi
Bu tip sorularda, karışıma bir madde eklenerek veya karışımdan bir madde çıkarılarak yüzdesi değiştirilir.
Örnek Soru:
Tuz oranı %30 olan 40 kg'lık bir karışıma kaç kg su eklenirse, tuz oranı %20 olur?
Çözüm:
Karışımdaki tuz miktarı: $40 * (30/100) = 12$ kg
Su eklenince karışım miktarı $40 + x$ olur. Yeni karışımda tuz miktarı değişmez, sadece oranı değişir:
$12 / (40 + x) = 20/100$
$1200 = 800 + 20x$
$400 = 20x$
$x = 20$ kg
Cevap: 20 kg su eklenmelidir.
➕ Soru Tipi 2: Karışımların Karıştırılması
Farklı yüzdelere sahip karışımlar karıştırılarak yeni bir karışım elde edilir.
Örnek Soru:
Alkol oranı %40 olan 60 litre alkol-su karışımı ile alkol oranı %60 olan 40 litre alkol-su karışımı karıştırılıyor. Yeni karışımın alkol oranı yüzde kaçtır?
Çözüm:
1. karışımdaki alkol miktarı: $60 * (40/100) = 24$ litre
2. karışımdaki alkol miktarı: $40 * (60/100) = 24$ litre
Toplam alkol miktarı: $24 + 24 = 48$ litre
Toplam karışım miktarı: $60 + 40 = 100$ litre
Yeni karışımın alkol oranı: $(48 / 100) * 100 = 48$%
Cevap: %48
➖ Soru Tipi 3: Buharlaştırma veya Ekleme
Karışımdaki suyun buharlaştırılması veya su eklenmesiyle ilgili sorulardır.
Örnek Soru:
Şeker oranı %25 olan 80 gram şekerli su karışımından kaç gram su buharlaştırılırsa, şeker oranı %40 olur?
Çözüm:
Karışımdaki şeker miktarı: $80 * (25/100) = 20$ gram
Su buharlaştırıldıktan sonra karışım miktarı $80 - x$ olur. Şeker miktarı değişmez:
$20 / (80 - x) = 40/100$
$2000 = 3200 - 40x$
$40x = 1200$
$x = 30$ gram
Cevap: 30 gram su buharlaştırılmalıdır.
✨ İpuçları ve Püf Noktaları
- 🧪 Soruyu dikkatlice okuyun ve ne istendiğini anlayın.
- 🧮 Verilenleri ve istenenleri not alın.
- ➕ Formülleri doğru uygulayın.
- ➖ İşlem hatalarından kaçınmak için dikkatli olun.
- 💡 Farklı soru tiplerini çözerek pratik yapın.
Karışım problemleri, pratik yaparak kolayca çözülebilecek bir konudur. Bol bol soru çözerek ve farklı soru tiplerini öğrenerek sınavda başarılı olabilirsiniz. Başarılar!
