Üriner sistem, vücudumuzdaki atık maddelerin uzaklaştırılmasını sağlayan hayati bir organdır. Bu sistemin en önemli parçalarından biri de böbreklerdir. Böbrekler, kanı süzerek idrarı oluşturur ve vücudun sıvı dengesini korur. Gelin, böbreklerin içindeki minik kahramanlar olan nefronların yapısına ve idrarın nasıl oluştuğuna yakından bakalım.
Nefronlar, böbreklerin fonksiyonel birimleridir. Her bir böbrekte yaklaşık bir milyon nefron bulunur. Bu minik yapılar, kanı süzme, gerekli maddeleri geri emme ve atık maddeleri idrarla dışarı atma görevlerini üstlenirler.
İdrar oluşumu, karmaşık ve hassas bir süreçtir. Bu süreç, üç temel aşamadan oluşur:
Kan, glomerulus'tan Bowman kapsülüne doğru süzülür. Bu süzülme sırasında, kan hücreleri ve büyük proteinler kanda kalırken, su, glikoz, amino asitler, tuzlar ve üre gibi küçük moleküller süzülerek Bowman kapsülüne geçer. Oluşan sıvıya glomerüler filtrat denir.
Glomerüler filtrat, proksimal tüp, Henle kulpu ve distal tüpten geçerken, vücut için gerekli olan maddelerin çoğu (glikoz, amino asitler, su, tuzlar vb.) kan damarlarına geri emilir. Bu sayede, vücut için hayati öneme sahip maddelerin kaybı önlenir.
Kan damarlarından tüplere doğru bazı atık maddeler (örneğin, ilaç metabolitleri, hidrojen iyonları) salgılanır. Bu işlem, kanın temizlenmesine ve vücudun pH dengesinin korunmasına yardımcı olur.
Bu üç aşama sonucunda oluşan sıvı, idrardır. İdrar, toplama kanallarından böbrek havuzcuğuna, oradan da üreterler aracılığıyla mesaneye taşınır. Mesanede biriken idrar, uygun zamanda üretra yoluyla vücuttan dışarı atılır.
