🌧️ Yağış Türleri: Yağmur, Kar ve Dolu
Yağış, atmosferdeki su buharının yoğunlaşarak yeryüzüne düşmesi olayıdır. Yağışın hangi formda (sıvı veya katı) olacağı, hava sıcaklığına bağlıdır. İşte en yaygın yağış türleri:
💧 Yağmur
Yağmur, sıvı haldeki su damlacıklarının yeryüzüne düşmesidir. Bulutlardaki su damlacıkları birleşerek büyür ve hava onları taşıyamayacak kadar ağırlaştığında yağmur olarak yere iner.
- ✅ Nasıl Oluşur? Yer seviyesinden yüksek irtifalara çıkan sıcak ve nemli hava, soğur. Soğuyan hava içindeki su buharı, toz parçacıkları gibi yoğuşma çekirdekleri etrafında yoğunlaşarak küçük su damlacıklarını oluşturur. Bu damlacıklar birleşerek yağmur damlalarına dönüşür.
- 🌡️ Sıcaklık: Yağmurun oluştuğu ve düştüğü her yerin sıcaklığı 0°C'nin üzerinde olmalıdır.
❄️ Kar
Kar, buz kristallerinden oluşan bir yağış türüdür. Bulutlardaki su buharı, donma çekirdekleri etrafında doğrudan katı hale geçer (süblimleşme) ve birbirine kenetlenerek kar tanelerini oluşturur.
- ✅ Nasıl Oluşur? Bulutun ve yere düşeceği hava katmanının sıcaklığı 0°C'nin altında olduğunda, su buharı minik buz kristallerine dönüşür. Bu kristaller bir araya gelerek karmaşık ve genellikle altıgen şekilli kar tanelerini oluşturur.
- ✨ Kar Taneleri Neden Farklıdır? Her kar tanesinin oluştuğu sıcaklık ve nem koşulu birbirinden biraz farklı olduğu için, hemen hemen hiçbir kar tanesi bir diğerine benzemez.
🧊 Dolu
Dolu, fırtına bulutları (kümülonimbus) içinde oluşan, genellikle bezelye veya golf topu büyüklüğünde yuvarlak veya düzensiz buz parçacıklarıdır. Yağış türleri arasında en yıkıcı etkiye sahip olanıdır.
- ✅ Nasıl Oluşur? Güçlü yukarı yönlü hava akımları (updraft), yağmur damlalarını bulutun çok soğuk üst katmanlarına kadar taşır. Burada donan damlacıklar, aşağı inip üzerine yapışan su damlacıklarıyla büyür ve tekrar yukarı savrulup donar. Bu döngü, dolu tanesi ağırlığını kaldıramayacak kadar büyüyene kadar devam eder.
- ⚡ Hangi Hava Koşullarında Görülür? Dolu, genellikle şiddetli bahar ve yaz fırtınalarıyla birlikte görülür.
🎯 Özet Tablosu
- 🌧️ Yağmur: Sıvı halde, 0°C üstü.
- ❄️ Kar: Katı halde (buz kristali), 0°C altı.
- 🧊 Dolu: Katı halde (buz topu), şiddetli fırtınalarda, yere düştüğü sıcaklık fark etmez.
💡 Küçük Bir Not: Bazen yere doğru inen kar taneleri, sıcak bir hava katmanından geçerek erir ve "sulu sepken" adı verilen, kar ve yağmur karışımı bir yağış oluşturur.
