🧪 10. Sınıf Fizik 2. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık: 5. Senaryo MEB Soruları
Merhaba gençler! 10. sınıf fizik dersinin 2. dönem 1. yazılısına hazırlanırken, MEB'in yayınladığı 5. senaryoyu mercek altına alıyoruz. Bu senaryodaki sorular, sınavda karşınıza çıkabilecek konuları anlamanıza ve eksiklerinizi gidermenize yardımcı olacak. Hazırsanız başlayalım!
💡 1. Senaryo: Kuvvet ve Hareket
- 🍎 Kuvvet: Bir cismin hareketini değiştiren veya cisimde şekil değişikliği meydana getiren etkidir. Vektörel bir büyüklüktür, yani yönü ve büyüklüğü vardır.
- 🚗 Newton'un Hareket Yasaları:
- 🍎 Eylemsizlik Yasası: Bir cisme etki eden net kuvvet sıfır ise, cisim duruyorsa durmaya, hareketliyse sabit hızla hareketine devam eder.
- 🍎 Temel Yasa (F=ma): Bir cisme etki eden net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir.
- 🍎 Etki-Tepki Yasası: Her etkiye karşı eşit büyüklükte ve zıt yönde bir tepki vardır.
- 🎢 Sürtünme Kuvveti: İki yüzey arasındaki hareketi zorlaştıran kuvvettir. Statik ve kinetik sürtünme olarak ikiye ayrılır.
💡 2. Senaryo: Enerji
- ⚡ Enerji: İş yapabilme yeteneğidir. Birçok farklı türü vardır (kinetik, potansiyel, ısı, elektrik vb.).
- 🍎 Kinetik Enerji: Bir cismin hareketinden dolayı sahip olduğu enerjidir. Formülü: KE = 1/2 * m * v² (m: kütle, v: hız)
- ⛰️ Potansiyel Enerji: Bir cismin konumundan dolayı sahip olduğu enerjidir. Yerçekimi potansiyel enerjisi (PE = m * g * h) ve esneklik potansiyel enerjisi (PE = 1/2 * k * x²) olmak üzere iki temel türü vardır.
- 🔥 Enerji Dönüşümü ve Korunumu: Enerji bir türden başka bir türe dönüşebilir, ancak toplam enerji miktarı değişmez.
💡 3. Senaryo: Isı ve Sıcaklık
- 🌡️ Sıcaklık: Bir maddenin ortalama moleküler kinetik enerjisinin bir ölçüsüdür. Termometre ile ölçülür.
- 🔥 Isı: Sıcaklık farkından dolayı transfer olan enerjidir. Birimi Joule (J) veya kalori (cal) dir.
- 🧊 Isı Transferi Yolları:
- 🍎 İletim: Maddesel ortamda ısı enerjisinin moleküller arası çarpışmalarla aktarılmasıdır.
- 🍎 Konveksiyon: Akışkanlar (sıvı ve gazlar) aracılığıyla ısı enerjisinin taşınmasıdır.
- 🍎 Radyasyon: Elektromanyetik dalgalar yoluyla ısı enerjisinin yayılmasıdır.
Umarım bu özet, yazılıya hazırlanmanıza yardımcı olur. Başarılar!
