🚀 Sabit İvmeli Hareket Nedir?
Sabit ivmeli hareket, bir cismin hızının düzenli olarak arttığı veya azaldığı harekettir. Yani, cismin hızı her saniye aynı miktarda değişir.
Günlük hayattan örnekler:
- 🚗 Arabanın hızlanması: Gaza bastığınızda arabanızın hızı sürekli artar.
- 🚲 Yokuş aşağı kayan bisiklet: Yerçekimi sayesinde bisikletin hızı sürekli artar.
- 🍎 Düşen elma: Yerçekimi elmanın hızını sürekli artırır.
🎯 Sabit İvmeli Hareketin Özellikleri
- 📈 İvme sabittir: İvmenin değeri ve yönü hareket boyunca değişmez.
- 📐 Hız düzgün değişir: Hız, zamanla doğrusal olarak artar veya azalır.
- 🛣️ Alınan yol paraboliktir: Alınan yol, zamanın karesiyle orantılı olarak değişir.
📝 Sabit İvmeli Hareket Formülleri
Bu formüller, sabit ivmeli hareketi anlamak ve soruları çözmek için çok önemlidir:
- Son Hız (v): v = v₀ + at
- Konum (x): x = x₀ + v₀t + (1/2)at²
- Hızın Karesi: v² = v₀² + 2a(x - x₀)
Burada:
- v = Son hız
- v₀ = İlk hız
- a = İvme
- t = Zaman
- x = Son konum
- x₀ = İlk konum
💡 Sabit İvmeli Hareket Sorularını Çözerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
🤔 Soruyu Anlamak
Soruyu dikkatlice okuyun ve ne istendiğini tam olarak anlayın. Verilenleri ve istenenleri not alın.
📐 Birimleri Kontrol Etmek
Tüm değerlerin aynı birim sisteminde olduğundan emin olun (metre, saniye, kg gibi). Gerekirse birimleri dönüştürün.
✏️ Doğru Formülü Seçmek
Verilenler ve istenenlere göre hangi formülün kullanılacağına karar verin.
🧮 İşlemleri Doğru Yapmak
Formülde yerine koyduğunuz değerleri doğru bir şekilde işleyin. Hesap makinesi kullanırken dikkatli olun.
✅ Cevabı Kontrol Etmek
Bulduğunuz cevabın mantıklı olup olmadığını kontrol edin. Örneğin, çok büyük veya çok küçük bir hız değeri bulduysanız, bir hata yapmış olabilirsiniz.
🏆 Örnek Soru Çözümü
Soru: Bir araba, duruştan 2 m/s² ivmeyle harekete başlıyor. 5 saniye sonra arabanın hızı ne olur?
Çözüm:
- Verilenler: İlk hız (v₀) = 0 m/s, İvme (a) = 2 m/s², Zaman (t) = 5 s
- İstenen: Son hız (v)
- Formül: v = v₀ + at
- Yerine Koyma: v = 0 + (2)(5)
- Cevap: v = 10 m/s
Arabanın hızı 5 saniye sonra 10 m/s olur.
📚 Ek Kaynaklar
- 🌐 Fizik ders kitapları
- 💻 Online fizik dersleri (Khan Academy, YouTube kanalları)
- 📝 Fizik soru bankaları
