🌍 11. Sınıf Coğrafya 1. Dönem 1. Yazılı: MEB Örnek Sorular ve Cevapları
Merhaba 11. sınıf öğrencileri! Coğrafya yazılısı yaklaşıyor ve heyecanlı olduğunuzu biliyorum. Bu yazıda, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) yayınladığı örnek soruları ve cevaplarını inceleyerek sınavda başarılı olmanıza yardımcı olacağım. Sakin olun, derin bir nefes alın ve başlayalım!
🧭 Coğrafyanın Temel Kavramları
- 🗺️ Konum: Bir yerin dünya üzerindeki yerini belirtir. Mutlak konum (enlem ve boylam) ve göreceli konum (çevresine göre) olmak üzere ikiye ayrılır.
- 🌍 Doğa Olayları: Depremler, volkanik patlamalar, sel, heyelan gibi doğal süreçlerdir. Coğrafya, bu olayların nedenlerini ve sonuçlarını inceler.
- 🌱 İnsan ve Çevre Etkileşimi: İnsanların doğal çevreyi nasıl etkilediği ve doğal çevrenin insan yaşamını nasıl şekillendirdiğini araştırır. Örneğin, tarım faaliyetleri, sanayi, şehirleşme gibi konular bu kapsamdadır.
📝 Örnek Soru 1: Mutlak ve Göreceli Konum Arasındaki Farklar Nelerdir? Açıklayınız.
Cevap:
Mutlak Konum: Bir yerin enlem ve boylam değerleri ile ifade edilen, değişmeyen konumudur. Örneğin, Ankara'nın mutlak konumu 39° 57' Kuzey enlemi ve 32° 52' Doğu boylamıdır.
Göreceli Konum: Bir yerin çevresindeki diğer yerlere, doğal özelliklere veya insan yapımı unsurlara göre tanımlanan konumudur. Örneğin, Ankara'nın göreceli konumu İç Anadolu Bölgesi'nde yer alması, tarihi İpek Yolu üzerinde bulunması veya önemli bir ticaret merkezi olması şeklinde ifade edilebilir.
📝 Örnek Soru 2: Türkiye'nin Coğrafi Özelliklerinin Ekonomiye Etkileri Nelerdir? Örneklerle Açıklayınız.
Cevap:
Türkiye'nin coğrafi özellikleri ekonomiyi çeşitli şekillerde etkiler:
- ☀️ İklim Çeşitliliği: Farklı bölgelerde farklı ürünlerin yetiştirilmesine olanak sağlar. Örneğin, Karadeniz'de çay, Akdeniz'de turunçgiller, İç Anadolu'da tahıl tarımı yapılır.
- ⛰️ Yer Şekilleri: Dağlık alanlar hayvancılık için uygunken, ovalık alanlar tarım için daha elverişlidir. Ayrıca, turizm potansiyelini de etkiler (dağcılık, kayak turizmi vb.).
- 🌊 Denizlere Kıyısı Olması: Balıkçılık, deniz turizmi ve deniz ticaretinin gelişmesini sağlar. Limanlar sayesinde uluslararası ticaret kolaylaşır.
- ⛏️ Yeraltı Kaynakları: Kömür, petrol, doğalgaz gibi yeraltı kaynakları enerji üretimi ve sanayi için önemlidir.
🧭 Harita Bilgisi
- 📍 Harita Çeşitleri: Siyasi haritalar, fiziki haritalar, tematik haritalar gibi farklı amaçlara hizmet eden harita türleri vardır.
- 📏 Ölçek: Harita üzerindeki bir uzunluğun, gerçek hayattaki uzunluğa oranını gösterir. Büyük ölçekli haritalar daha ayrıntılı bilgi verirken, küçük ölçekli haritalar daha geniş alanları gösterir.
- 🧭 Yön Bulma: Haritalarda yönler genellikle kuzey, güney, doğu ve batı olarak belirtilir. Pusula ve GPS gibi araçlar yön bulmada kullanılır.
📝 Örnek Soru 3: Bir Haritanın Ölçeği Neden Önemlidir? Farklı Ölçeklerdeki Haritaların Kullanım Alanlarına Örnekler Veriniz.
Cevap:
Haritanın ölçeği, haritanın ne kadar ayrıntılı bilgi verebileceğini ve hangi amaçla kullanılabileceğini belirler.
- 🔍 Büyük Ölçekli Haritalar: (Örneğin, 1/5.000 veya 1/10.000) Daha küçük alanları (şehir, mahalle, köy) ayrıntılı olarak gösterir. İmar planları, kadastro haritaları, şehir planlaması gibi alanlarda kullanılır.
- 🌍 Küçük Ölçekli Haritalar: (Örneğin, 1/500.000 veya 1/1.000.000) Daha geniş alanları (ülke, kıta, dünya) genel hatlarıyla gösterir. Atlaslar, dünya haritaları, coğrafya ders kitapları gibi alanlarda kullanılır.
Umarım bu örnek sorular ve cevaplar, coğrafya yazılısına hazırlanırken size yardımcı olur. Başarılar!
