11. Sınıf Kimya 2. Dönem 1. Yazılı Senaryoları ve Konu Özeti
🧪 11. Sınıf Kimya 2. Dönem 1. Yazılı Senaryoları: Sınavda Nelerle Karşılaşabilirsin?
Merhaba! 11. sınıf kimyanın 2. dönemi, kimyanın temel prensiplerini daha derinlemesine anlamaya başladığın bir dönem. İlk yazılı sınavı genellikle Modern Atom Teorisi, Gazlar ve Sıvı Çözeltiler konularını kapsar. Bu yazıda, öğretmenlerin sınavda sorabileceği soru tiplerini ve senaryoları inceleyeceğiz. Amacımız, sınav formatını tanımanı ve hangi tür sorulara hazırlıklı olman gerektiğini anlamanı sağlamak.
📝 Sınav Senaryosu 1: Modern Atom Teorisi & Periyodik Sistem
Bu bölümde atomun kuantum mekaniksel modeli ve periyodik özellikler vurgulanır.
🎯 Olası Soru Tipleri:
- 📊 Orbital Diyagramları & Elektron Dizilimleri: "22X elementinin temel hal elektron dizilimini yazınız, değerlik elektronlarını belirtiniz ve manyetik özelliğini yorumlayınız." gibi bir soru bekleyebilirsin. Hafif elementlerden (Z≤36) şaşmamaya dikkat et!
- 📈 Periyodik Özelliklerin Karşılaştırılması: "Aynı periyottaki Na, Mg, Al elementlerinin iyonlaşma enerjilerini sıralayınız ve nedenini açıklayınız." Burada periyodik eğilimleri (soldan sağa, yukarıdan aşağıya) çok iyi bilmelisin.
- 🔬 Kuantum Sayıları: "Verilen bir orbital için kuantum sayılarını (n, l, ml) yazma" veya "Belirli kuantum sayılarına sahip bir orbitalde kaç elektron bulunabileceğini hesaplama" soruları gelebilir.
📝 Sınav Senaryosu 2: Gazlar
Gaz yasaları, kinetik teori ve gaz karışımları bu bölümün omurgasıdır.
🎯 Olası Soru Tipleri:
- 🧮 Gaz Yasaları ile Hesaplamalar: "Sabit sıcaklıkta 2 atm basınç altında 5 L hacim kaplayan bir gazın, basıncı 4 atm yapılırsa hacmi kaç L olur?" gibi basit Boyle Yasası soruları olabilir. Ancak genellikle birleşik gaz denklemi (\(P_1V_1/T_1 = P_2V_2/T_2\)) veya ideal gaz denklemi (PV = nRT) sorulur.
- 🌫️ Kısmi Basınç & Gaz Karışımları: "Belirli bir kapta bulunan O2 ve N2 gazlarının kısmi basınçları verilip toplam basıncı sorulabilir." Burada Dalton'un Kısmi Basınçlar Yasası'nı (\(P_{toplam} = P_1 + P_2 + ...\)) iyi bilmelisin.
- ⚡ Gazların Difüzyonu/Efüzyonu: "Aynı koşullarda X gazının O2 gazına göre efüzyon hızı sorulup, molekül kütlesi hesaplatılabilir." Burada Graham Yasası'nı (\(r_1/r_2 = \sqrt{M_2/M_1}\)) formülünü doğru uygulamak çok önemli.
🧠 Çözümlü Örnek (Gazlar):
Soru: 0°C sıcaklıkta 1 atm basınç altında 11,2 L hacim kaplayan bir gazın mol sayısı kaçtır? (R=0,082 L.atm/mol.K)
Çözüm: İdeal gaz denklemini kullanacağız: PV = nRT.
Verilenler: P=1 atm, V=11,2 L, T=0°C = 273 K, R=0,082 L.atm/mol.K
Formülü n için düzenleyelim: n = PV / RT
n = (1 atm * 11,2 L) / (0,082 L.atm/mol.K * 273 K)
n = 11,2 / 22,386 ≈ 0,5 mol bulunur. (Bu aslında normal koşullarda 1 mol gazın 22,4 L olduğu bilgisiyle de çözülebilir.)
📝 Sınav Senaryosu 3: Sıvı Çözeltiler
Derişim birimleri ve çözünürlük bu bölümde öne çıkar.
🎯 Olası Soru Tipleri:
- 🧪 Derişim Hesaplamaları: "Kütlece %20'lik 200 gram şeker çözeltisine 50 gram su eklenirse yeni derişim yüzdesi kaç olur?" gibi bir seyreltme sorusu sıkça gelir. Kütlece yüzde derişim formülünü (\(% = (çözünen kütlesi / çözelti kütlesi) x 100\)) unutma!
- 🧴 Molarite (M) Hesaplamaları: "0,5 M 500 mL NaCl çözeltisi hazırlamak için kaç gram NaCl gereklidir? (Na:23, Cl:35,5)" Burada M = n / V (L) formülü ve mol-kütle ilişkisi birlikte kullanılır.
- ☀️ Çözünürlüğe Etki Eden Faktörler: "Aynı miktardaki suda, aynı sıcaklıkta çözünen X ve Y tuzlarının çözünürlük eğrileri verilip, hangisinin çözünmesinin ekzotermik olduğu sorulabilir." Grafik yorumlama becerisi önemlidir.
✅ Sınava Hazırlık İpuçları:
- 🧩 Formülleri Ezberleme, Anla! Her formülün ne anlama geldiğini ve hangi birimlerle çalıştığını öğren.
- 📚 Önceki Yılların Sorularını Çöz! Okulunuzdaki geçmiş sınav sorularını temin etmeye çalışın.
- ⏱️ Süreli Denemeler Yap! Evde konu tekrarından sonra, süre tutarak soru çöz.
- ❓ Kavram Yanılgılarını Temizle! Özellikle "mol kavramı", "gazların hacmi" ve "derişim birimleri" arasındaki farkları iyi özümsemelisin.
Unutma, bu senaryolar genel bir çerçeve çiziyor. Öğretmeninin işlediği konulara ve vurguladığı noktalara mutlaka daha fazla ağırlık ver. Başarılar dilerim! 🚀