Yüzde, bir bütünün 100 eşit parçaya bölünmüş halidir. "%" işareti ile gösterilir. Yani "yüzde" kelimesi, "her yüzde bir" anlamına gelir. Günlük hayatta indirimleri, anket sonuçlarını veya karışımları ifade ederken sıkça kullanırız.
Bir sayının yüzdesini bulmak için iki adımı takip ederiz:
Örnek 1: 200 TL'nin %25'i kaç TL'dir?
Yani, 200 TL'nin %25'i 50 TL'dir.
Örnek 2: 40 kişilik bir sınıfın %10'u hasta olduğuna göre, kaç kişi hastadır?
Yani, 40 kişinin %10'u 4 kişidir.
Yüzde, bir şeyin ne kadarı olduğunu anlamamızı kolaylaştıran çok kullanışlı bir matematiksel ifade şeklidir.
Soru 1: Bir sınıfta 20 öğrenci vardır. Bu öğrencilerin %25'i gözlük kullanmaktadır. Buna göre gözlük kullanan öğrenci sayısı kaçtır?
a) 4 b) 5 c) 6 d) 8
Cevap: b) 5
Çözüm: %25, 25/100 = 1/4 demektir. 20 öğrencinin 1/4'ü 20 ÷ 4 = 5 öğrencidir.
Soru 2: 80 sayısının %30'u kaçtır?
a) 20 b) 24 c) 28 d) 30
Cevap: b) 24
Çözüm: Bir sayının yüzdesini bulmak için sayıyı yüzde ile çarpıp 100'e böleriz. (80 x 30) / 100 = 2400 / 100 = 24
Soru 3: 40 TL'ye alınan bir defter, %20 kârla satılıyor. Buna göre defterin satış fiyatı kaç TL'dir?
a) 42 b) 45 c) 48 d) 50
Cevap: c) 48
Çözüm: Önce kâr miktarı bulunur: 40'ın %20'si = (40 x 20)/100 = 8 TL. Satış fiyatı = Alış fiyatı + Kâr = 40 + 8 = 48 TL.