Hilf, "antlaşma" veya "yemin" anlamına gelir. Fudul ise "faziletliler, erdemliler" demektir. Yani Hilf'ül-Fudul, "Erdemliler Birliği" veya "Faziletliler Antlaşması" olarak adlandırılır.
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) henüz peygamber olmadan önce, Mekke'de önemli bir olay yaşandı. Mekke'ye dışarıdan mal getiren bir tüccarın malı, Mekkeli güçlü bir kişi tarafından haksız yere alıkonuldu. Tüccar, hakkını almak için yardım istedi ama kimse ona yardım etmedi.
Bu haksızlık ve zulüm karşısında, Mekke'nin saygın ve erdemli kişileri bir araya geldi. "Artık böyle zayıflara haksızlık yapılmasına izin veremeyiz" dediler ve bir antlaşma yaptılar.
Bu birlik, güçsüz ve ezilen insanların hakkını, kim olursa olsun güçlülerden almak için kuruldu. Şu önemli sözü verdiler:
"Mekke'de bir zulme uğrayan, hakkı yenen kimse olursa -ister Mekkeli ister yabancı olsun, ister güçlü ister zayıf olsun- onun yanında yer alacağız ve hakkını alana kadar mücadele edeceğiz."
Peygamberimiz o zamanlar genç bir delikanlıydı. Bu birliğe amcası Zübeyr bin Abdülmuttalib ile birlikte katıldı. Yapılan antlaşmaya bizzat şahit oldu ve bu andı çok beğendi.
Peygamber olduktan sonra bile, "Bugün olsa yine aynı birliğe katılırım" diyerek bu antlaşmaya verdiği önemi ve memnuniyetini her zaman dile getirmiştir.
Hilf'ül-Fudul, İslam öncesi Arap toplumunda bile adaletin, yardımlaşmanın ve erdemin ne kadar değerli olduğunu gösteren çok güzel bir örnektir.
Soru 1: Hz. Muhammed (s.a.v.) gençlik yıllarında, Mekke'de haksızlığa uğrayan insanlara yardım etmek amacıyla kurulan "Hilfü'l-Fudul" (Erdemliler Birliği)'ne katılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu birliğin temel amaçlarından biri değildir?
a) Güçsüzleri korumak
b) Haksızlığa uğrayanların hakkını almak
c) Ticari kazanç sağlamak
d) Adaleti sağlamak
Cevap: c) Ticari kazanç sağlamak. Çözüm: Hilfü'l-Fudul, tamamen yardımseverlik ve adalet arayışı için kurulmuş, kar amacı gütmeyen erdemli bir oluşumdur.
Soru 2: Bir öğrenci, Hilfü'l-Fudul'un günümüzdeki bir karşılığını düşünmektedir. Aşağıdaki kuruluşlardan hangisinin çalışma prensibi, zulme uğrayanın hakkını arama konusunda Hilfü'l-Fudul'a en çok benzer?
a) Ticaret Odası
b) İnsan Hakları Derneği
c) Spor Kulübü
d> Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Cevap: b) İnsan Hakları Derneği. Çözüm: İnsan Hakları Dernekleri de tıpkı Hilfü'l-Fudul gibi, hakları ihlal edilen, güçsüz ve mağdur durumdaki insanların haklarını savunmak ve adaletin yerini bulması için çalışır.
Soru 3: "Hilfü'l-Fudul" birliğine katılan Hz. Muhammed (s.a.v.), ilerleyen yıllarda peygamber olduktan sonra bile bu birliğe verdiği sözü ve değeri şu sözlerle ifade etmiştir: "Şimdi olsa yine katılırım." Bu durum, onun hangi kişilik özelliğini ön plana çıkarmaktadır?
a) Cesaret
b) Adalet ve sözüne bağlılık
c) Ticari zekâ
d) Sabır
Cevap: b) Adalet ve sözüne bağlılık. Çözüm: Hz. Muhammed (s.a.v.) gençliğinde adalet için verdiği sözü, peygamber olduktan sonra da hatırlayıp onaylaması, onun sözüne ne kadar bağlı ve adalet anlayışının ne kadar güçlü olduğunu gösterir.