Metindeki Problemi Anlama
Bir metinde karşılaştığımız problemi çözebilmemiz için öncelikle onu çok iyi anlamamız gerekir. Bunun için:
- Metni dikkatlice oku: Anlamadığın kelime veya cümleleri not al.
- Ana fikri bul: Metnin neyden bahsettiğini, ne anlatmak istediğini kendi cümlelerinle ifade et.
- Problemi belirle: Metinde çözülmesi gereken asıl sorun nedir? Bunu net bir şekilde yaz.
Çözüm Yolları Geliştirme
Problemi anladıktan sonra sıra çözüm yolları üretmeye gelir. Bu aşamada:
- Beyin fırtınası yap: Aklına gelen tüm fikirleri, mantıklı ya da mantıksız, yaz. Burada eleştirme, sadece üret.
- Metinden ipuçlarını kullan: Metinde verilen bilgiler, karakterlerin özellikleri veya olayın geçtiği yer çözüm için ipucu olabilir.
- Benzer problemleri düşün: Daha önce okuduğun bir hikâyede veya gerçek hayatta benzer bir problemle karşılaştın mı? Oradaki çözüm neydi?
En İyi Çözümü Seçme ve Uygulama
Birden fazla çözüm yolun olduğunda, en iyisini seçmen gerekir.
- Artıları ve eksileri değerlendir: Her bir çözüm yolunun olası sonuçlarını, kimleri nasıl etkileyeceğini düşün.
- En mantıklı ve uygulanabilir olanı seç: Metnin bağlamına en uygun, karakterlere ve olay örgüsüne en çok yakışan çözümü belirle.
- Çözümünü yaz: Seçtiğin çözüm yolunu, neden bu yolu seçtiğini açıklayan kısa ve net bir paragraf halinde yaz.
Örnek Üzerinden İlerleyelim
Problem: Hikâyedeki kahramanımız, yeni taşındığı mahallede hiç arkadaş edinememiştir ve çok yalnızdır.
Çözüm Yolları:
- Evde oturup hiç dışarı çıkmamak.
- Mahalledeki bir parka gidip orada oynayan çocuklara katılmak.
- Ailesinden onu bir kursa yazdırmasını istemek.
Değerlendirme: İlk seçenek problemi çözmez, daha da kötüleştirir. İkinci ve üçüncü seçenekler ise yeni insanlarla tanışma fırsatı yaratarak problemi çözebilir. Metnin bağlamına en uygun olanı seçmek gerekir.
