📚 8. Sınıf Türkçe 1. Dönem 1. Yazılı 2. Senaryo
Merhaba 8. sınıf öğrencileri! Türkçe dersinin ilk yazılısına hazırlanırken, ikinci senaryoyu da gözden geçirmek size büyük avantaj sağlayacaktır. Bu senaryoda farklı konulara değinerek, sınavda karşılaşabileceğiniz soru tiplerine aşina olmanızı hedefliyoruz. Başarılar!
📝 Fiilimsiler
Fiilimsiler, fiil kök veya gövdelerinden türeyen, ancak fiil gibi çekimlenemeyen sözcüklerdir. İsim, sıfat veya zarf görevinde kullanılabilirler.
- 🍎 İsim-Fiil (Ad-Eylem): -ma, -ış, -mak eklerini alır. Örnek: Okumak güzeldir.
- 🍎 Sıfat-Fiil (Ortaç): -an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş eklerini alır. Örnek: Koşan çocuklar gördüm.
- 🍎 Zarf-Fiil (Ulaç/Bağ-Fiil): -ken, -alı, -madan, -ınca, -ıp, -arak, -dıkça, -e… -e, -casına eklerini alır. Örnek: Eve gelince aradı.
📌 Cümlenin Ögeleri
Cümlenin ögeleri, bir cümleyi oluşturan ve anlamlı bir bütün oluşturan parçalardır. Temel ögeler ve yardımcı ögeler olmak üzere ikiye ayrılır.
- 🍎 Temel Ögeler:
- Özne: Cümlede işi yapan veya hakkında bilgi verilen kişidir.
- Yüklem: Cümlede işi, oluşu veya durumu bildiren çekimli fiildir.
- 🍎 Yardımcı Ögeler:
- Belirtili Nesne: Neyi, kimi sorularına cevap verir.
- Belirtisiz Nesne: Ne sorusuna cevap verir.
- Dolaylı Tümleç (Yer Tamlayıcısı): Kime, neye, nerede, kimde, neyde, nereden, kimden, neyden sorularına cevap verir.
- Zarf Tümleci: Nasıl, ne zaman, ne kadar, neden, niçin sorularına cevap verir.
📚 Anlatım Bozuklukları
Anlatım bozuklukları, bir cümlede anlam belirsizliğine veya yanlış anlaşılmaya yol açan dil yanlışlarıdır.
- 🍎 Gereksiz Sözcük Kullanımı: Aynı anlamı taşıyan sözcüklerin bir arada kullanılması. Örnek: Aynı zamanda da beraber gideceğiz. (Aynı zamanda veya beraberden biri gereksiz)
- 🍎 Sözcüğün Yanlış Anlamda Kullanımı: Bir sözcüğün anlamının dışında kullanılması. Örnek: Fiyatlar devamlı yükseliyor. (Devamlı yerine sürekli olmalı)
- 🍎 Anlam Belirsizliği: Cümlede kimin yaptığı belli olmaması. Örnek: Öğretmen, ona bir şeyler söyledi. (Kime söylediği belli değil)
- 🍎 Çatı Uyuşmazlığı: Fiillerin çatılarının uyumsuz olması. Örnek: Sınavı kazanmak için çok çalışıldı. (Çalışan kim belli değil)
📌 Yazım Kuralları
Türkçede kelimelerin doğru yazılması, anlam karışıklıklarını önlemek ve iletişimde netlik sağlamak için önemlidir.
- 🍎 "de/da" Bağlacı ve "-de/-da" Hal Eki: Bağlaç ayrı yazılır ve cümleden çıkarıldığında anlam bozulmaz. Hal eki ise bitişik yazılır ve cümleden çıkarıldığında anlam bozulur.
- 🍎 "ki" Bağlacı ve "-ki" Sıfat/İlgi Eki: Bağlaç ayrı yazılır. Sıfat ve ilgi eki bitişik yazılır. Örnek: Benimki daha güzel. (İlgi eki)
- 🍎 Büyük Harflerin Kullanımı: Cümle başları, özel adlar, kurum ve kuruluş adları büyük harfle başlar.
- 🍎 Kısaltmaların Yazımı: Kısaltmalarda genellikle nokta kullanılır (T.C., Prof. Dr.). Ancak bazı kısaltmalarda nokta kullanılmaz (TBMM, NATO).
Umarım bu tekrar, yazılı sınavınızda size yardımcı olur. Başarılar dilerim!
