🧪 9. Sınıf Kimya 1. Dönem 1. Yazılı 3. Senaryo: MEB Soruları ile Hazırlık
Merhaba gençler! 9. sınıf kimya dersinin ilk yazılısı yaklaşıyor. Bu yazıda, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) yayınladığı senaryoları temel alarak hazırlanmış sorularla sınav öncesi tekrar yapacağız. Sakın endişelenmeyin, kimya aslında çok eğlenceli!
⚛️ Atom ve Yapısı
Atomlar, maddenin yapı taşlarıdır. Protonlar, nötronlar ve elektronlardan oluşurlar. Hadi bu temel kavramları hatırlayalım:
- ➕ Protonlar: Atomun çekirdeğinde bulunur, pozitif yüklüdür. Atomun kimliğini belirler (atom numarası).
- ➖ Nötronlar: Atomun çekirdeğinde bulunur, yüksüzdür. Atomun kütlesini etkiler.
- 🌀 Elektronlar: Atomun çekirdeği etrafında belirli enerji seviyelerinde (katmanlarda) döner, negatif yüklüdür. Kimyasal özellikleri belirler.
Örnek Soru: Bir atomda 12 proton, 13 nötron ve 12 elektron bulunmaktadır. Bu atomun atom numarası ve kütle numarası kaçtır?
Çözüm:
- 🍎 Atom Numarası: Proton sayısı = 12
- 🍎 Kütle Numarası: Proton sayısı + Nötron sayısı = 12 + 13 = 25
⚗️ Elementler ve Periyodik Tablo
Elementler, aynı tür atomlardan oluşan saf maddelerdir. Periyodik tablo, elementlerin özelliklerine göre düzenlendiği bir tablodur. Periyodik tabloda elementler, atom numaralarına göre sıralanır.
- ➡️ Periyot: Yatay sıralara periyot denir. Periyodik tabloda 7 tane periyot vardır.
- ⬇️ Grup: Dikey sütunlara grup denir. Gruplar, elementlerin benzer kimyasal özellikler göstermesini sağlar.
- ⭐ Alkali Metaller: 1A grubunda bulunurlar, çok reaktiftirler.
- ⭐ Halojenler: 7A grubunda bulunurlar, çok reaktiftirler.
- ⭐ Soygazlar: 8A grubunda bulunurlar, kararlıdırlar ve tepkimeye girme eğilimleri düşüktür.
Örnek Soru: Periyodik tabloda 2. periyotta ve 16. grupta (6A) bulunan elementin sembolünü ve adını yazınız.
Çözüm:
- 🍎 Elementin Sembolü: S
- 🍎 Elementin Adı: Kükürt
🔗 Kimyasal Bağlar
Atomlar, kararlı hale geçmek için kimyasal bağlar oluştururlar. İki temel kimyasal bağ türü vardır:
- ➕ İyonik Bağ: Elektron alışverişi ile oluşur. Metaller ve ametaller arasında görülür.
- ➗ Kovalent Bağ: Elektron ortaklaşması ile oluşur. Ametaller arasında görülür.
Örnek Soru: Sodyum (Na) ve Klor (Cl) atomları arasında hangi tür bağ oluşur? Neden?
Çözüm:
- 🍎 Bağ Türü: İyonik bağ
- 🍎 Neden: Sodyum (Na) bir metaldir ve klor (Cl) bir ametaldir. Metaller elektron verme, ametaller elektron alma eğilimindedir. Bu nedenle sodyum klorür (NaCl) iyonik bağlı bir bileşiktir.
Unutmayın, kimya pratik yaparak öğrenilir. Bol bol soru çözün ve konuları tekrar edin. Sınavda başarılar!
