Çizgisel hız nedir (v)

Question

Çember üzerinde hareket eden bir cismin birim zamanda aldığı yola çizgisel hız denir. Örneğin, dönen bir tekerlek üzerindeki bir noktanın saniyedeki metre cinsinden mesafesi. Açısal hızla karıştırmamak için bu kavramı netleştirmek istiyorum.

Answer 1

📏 Çizgisel Hız Nedir?

Çizgisel hız, bir cismin birim zamanda aldığı doğrusal yoldur. Yani bir cismin ne kadar hızlı hareket ettiğini ifade eder. Günlük hayatta kullandığımız hız kavramı aslında çizgisel hızdır.

🎯 Çizgisel Hızın Formülü

Çizgisel hız (v), alınan yolun (Δx) geçen zamana (Δt) bölünmesiyle hesaplanır:

\( v = \frac{\Delta x}{\Delta t} \)

🔄 Çizgisel Hız ve Açısal Hız İlişkisi

Dairesel hareket yapan cisimler için çizgisel hız ile açısal hız arasında önemli bir ilişki vardır:

\( v = \omega \times r \)

Burada:

• 📌 v: Çizgisel hız (m/s)
• 📌 ω: Açısal hız (rad/s)
• 📌 r: Yarıçap (m)

🚗 Gerçek Hayattan Örnekler

• 🏎️ Bir arabanın hız göstergesinde gördüğünüz değer çizgisel hızdır
• 🎡 Dönme dolaptaki bir kabinin hareket hızı çizgisel hızdır
• 🌍 Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş hızı çizgisel hızdır

💡 Önemli Noktalar

• 📌 Çizgisel hız vektörel bir büyüklüktür
• 📌 Yönü her zaman teğetseldir
• 📌 SI birim sisteminde birimi m/s'dir
• 📌 Dairesel harekette sabit büyüklükte olabilir ama yönü sürekli değişir

🧮 Örnek Problem

Yarıçapı 2 metre olan bir çember üzerinde 4 rad/s açısal hızla dönen bir cismin çizgisel hızı nedir?

\( v = \omega \times r = 4 \times 2 = 8 \) m/s