Sumer Uygarlığı: Yazının ve Şehirlerin Doğuşu
Mezopotamya'nın güneyinde, verimli topraklarda yükselen Sümerler, insanlık tarihinin en önemli adımlarından birini attılar. MÖ 4000'li yıllarda ortaya çıkan bu uygarlık, şehir devletleri halinde örgütlenmiş, karmaşık bir toplumsal yapıya sahipti.
- 🏛️ Şehir Devletleri: Ur, Uruk, Kiş, Lagaş gibi bağımsız şehirler, kendi kralları ve tanrılarıyla öne çıkıyordu. Bu şehirler, sürekli bir rekabet ve savaş halindeydi.
- ✍️ Çivi Yazısı: İnsanlık tarihinin bilinen ilk yazı sistemi olan çivi yazısını icat ettiler. Başlangıçta ticari kayıtlar için kullanılan bu yazı, zamanla edebiyat, tarih ve hukuk gibi alanlarda da kullanıldı.
- 🧱 Zigguratlar: Tanrılarına adadıkları, yüksek ve katlı tapınaklar olan zigguratlar, Sümer şehirlerinin en önemli yapılarındandı. Hem dini hem de ekonomik merkezler olarak hizmet veriyorlardı.
- ➕ Matematik ve Astronomi: Tarım ve sulama sistemlerini geliştirmek için matematik ve astronomi alanında önemli ilerlemeler kaydettiler. 60 tabanlı sayı sistemini kullanarak zamanı ölçtüler.
📜 Sümer Edebiyatı ve Mitolojisi
Sümerler, yazıyı sadece pratik amaçlar için değil, aynı zamanda edebi eserler yaratmak için de kullandılar. Gılgamış Destanı, yaratılış mitleri ve çeşitli ilahiler, Sümer edebiyatının en önemli örneklerindendir.
🦁 Babil İmparatorluğu: Hukukun ve Astronominin Yükselişi
Sümerlerin ardından Mezopotamya'da yükselen Babiller, özellikle Hammurabi Kanunları ve astronomi alanındaki çalışmalarıyla tanınır. İki önemli dönemleri vardır: Eski Babil ve Yeni Babil (veya Kalde) dönemleri.
- ⚖️ Hammurabi Kanunları: Ünlü kral Hammurabi tarafından hazırlanan bu kanunlar, "göze göz, dişe diş" prensibine dayanan cezaları içeriyordu. Toplumsal düzeni sağlamayı amaçlayan bu kanunlar, aynı zamanda sınıfsal farklılıkları da yansıtıyordu.
- 🔭 Astronomi ve Astroloji: Babiller, gökyüzü gözlemlerinde çok ileri gitmişlerdi. Gezegenlerin hareketlerini takip ederek takvimler hazırladılar ve astrolojiye büyük önem verdiler.
- 🏙️ Babil Kulesi ve Asma Bahçeleri: Babil Kulesi, Tevrat'ta da geçen, göğe ulaşma çabasıyla inşa edilmiş devasa bir ziggurattı. Asma Bahçeleri ise, dünyanın yedi harikasından biri olarak kabul edilen, efsanevi bir yapıydı.
☀️ Mısır Uygarlığı: Piramitler, Firavunlar ve Nil'in Bereketi
Kuzey Afrika'da, Nil Nehri'nin kıyısında kurulan Mısır Uygarlığı, binlerce yıl boyunca varlığını sürdürmüş, kendine özgü kültürü ve mimarisiyle öne çıkmıştır.
- 👑 Firavunlar ve Tanrı-Krallar: Mısır'ı yöneten firavunlar, hem siyasi hem de dini liderlerdi. Tanrı olarak kabul edilirler ve mutlak güce sahiptiler.
- ⚱️ Piramitler ve Anıt Mezarlar: Firavunlar için inşa edilen piramitler, ölümden sonraki yaşama hazırlık olarak görülüyordu. İçlerinde değerli eşyalar, yiyecekler ve firavunun mumyası bulunurdu.
- hieroglyphics Hiyeroglif Yazısı: Resimlerden oluşan bu yazı sistemi, tapınak duvarlarına, papirüslere ve diğer yüzeylere yazılıyordu. Hiyeroglifler, Mısır uygarlığının tarihi ve kültürü hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.
- 🌾 Nil Nehri ve Tarım: Mısır'ın yaşam kaynağı olan Nil Nehri, düzenli taşkınlarıyla toprağı verimli hale getiriyordu. Mısırlılar, Nil'in suyunu kullanarak gelişmiş bir tarım sistemi kurmuşlardı.
