İlkokul matematik derslerinde öğrencilerin ilk öğrendiği temel kavramlardan biri rakamlar ve sayılar arasındaki farktır. Bu ayrımı doğru bir şekilde anlamak, matematiksel düşüncenin temelini oluşturur. MEB müfredatı da bu konuya özel bir önem verir ve öğrencilerin bu kavramları içselleştirmesini hedefler.
Rakamlar, sayıları ifade etmek için kullandığımız sembollerdir. Onluk sistemde (günlük hayatta kullandığımız sistem) 10 tane rakam vardır:
Bu semboller tek başlarına bir değeri ifade ederler. Yani, "5" rakamı, beş tane nesneyi temsil eder.
Sayılar, rakamlar kullanılarak oluşturulan ve bir çokluğu ifade eden kavramlardır. Bir sayı, bir veya birden fazla rakamın bir araya gelmesiyle oluşabilir.
Örnekler:
Sayılar, nesneleri saymak, ölçmek, etiketlemek ve sıralamak gibi çeşitli amaçlarla kullanılır.
En temel fark şudur:
Her rakam aynı zamanda bir sayıdır, ancak her sayı bir rakam değildir. Örneğin, "7" hem bir rakamdır hem de bir sayıdır. Ancak "25" bir sayıdır, rakam değildir; çünkü iki rakamın (2 ve 5) bir araya gelmesiyle oluşmuştur.
MEB müfredatı, ilkokul 1. sınıftan itibaren rakam ve sayı kavramlarını öğrencilere aşamalı olarak öğretmeyi hedefler. İlk olarak rakamlar tanıtılır, ardından rakamların bir araya gelerek sayıları oluşturduğu anlatılır. Öğrencilerin bu kavramları somutlaştırması için çeşitli etkinlikler ve materyaller kullanılır. Örneğin, nesneleri sayarak, gruplayarak ve rakamlarla eşleştirerek öğrenme desteklenir.
Müfredat ayrıca, öğrencilerin sayıları okuma, yazma, karşılaştırma ve sıralama becerilerini geliştirmeye de odaklanır. Bu beceriler, ilerleyen yıllarda daha karmaşık matematiksel işlemleri yapabilmeleri için temel oluşturur.