# 🦴 İskelet Sistemi Kısımları: Baş, Gövde ve Üyeler
🎯 İskelet Sistemine Genel Bakış
İnsan vücudunun temel çatısını oluşturan iskelet sistemi, destek sağlama, organları koruma, hareketi kolaylaştırma ve mineral depolama gibi hayati işlevlere sahiptir. Yaklaşık 206 kemikten oluşan bu sistem, üç ana bölümde incelenir: Baş İskeleti, Gövde İskeleti ve Üyeler İskeleti.
🧠 1. Baş İskeleti (Cranium)
Baş iskeleti, kafatası (kranyum) ve yüz kemikleri olarak ikiye ayrılır. Bu kemikler beyni korur, yüz yapısını oluşturur ve duyu organlarına yuva sağlar.
🔹 Kafatası Kemikleri (Beyni Koruyan Kemikler)
- 🛡️ Frontal Kemik (Alın Kemiği): Alnı ve göz çukurlarının üst kısmını oluşturur.
- 🧩 Parietal Kemikler (Yan Kafa Kemikleri): Kafanın üst ve yan kısımlarını kaplar (sağ-sol 2 adet).
- ⚙️ Temporal Kemikler (Şakak Kemikleri): Kulak yapılarını içerir, işitme ve denge ile ilgilidir.
- 🕳️ Occipital Kemik (Artkafa Kemiği): Kafatasının arka ve tabanını oluşturur, omurilik için açıklık bulundurur.
- 👃 Etmoid ve Sfenoid Kemikler: Burun boşluğu, göz çukurları ve kafatası tabanının yapısına katılır.
🔹 Yüz Kemikleri
- 👁️ Maksilla (Üst Çene Kemiği): Üst dişleri taşır, burun boşluğu ve damağın yapısına katılır.
- 🗣️ Mandibula (Alt Çene Kemiği): Yüzün tek hareketli kemiğidir, çiğneme ve konuşmada kritik rol oynar.
- 👃 Nasal Kemikler (Burun Kemikleri): Burun sırtının köprüsünü oluşturur.
- 😊 Zigomatik Kemikler (Elmacık Kemikleri): Yanakların çıkıntısını ve göz çukurlarının yan duvarını yapar.
📦 2. Gövde İskeleti (Aksiyal İskeletin Devamı)
Gövde iskeleti, merkezi ekseni oluşturur ve iç organları korur. Başlıca bileşenleri:
🔹 Omurga (Columna Vertebralis) – 33-34 Omur
- 👑 Servikal Omurlar (Boyun): 7 adet. İlk ikisi (Atlas ve Aks) baş hareketlerini sağlar.
- 📏 Torasik Omurlar (Göğüs): 12 adet. Kaburgalarla eklem yapar.
- 💪 Lomber Omurlar (Bel): 5 adet. Vücut ağırlığını taşıyan en büyük omurlardır.
- 🦴 Sakrum (Sağrı Kemiği): 5 kaynaşmış omur. Leğen kemiğine bağlanır.
- 🔚 Koksiks (Kuyruk Sokumu): 4-5 kaynaşmış omur. İlkel kuyruğun kalıntısıdır.
🔹 Göğüs Kafesi (Thorax)
- 🛡️ Sternum (Göğüs Kemiği): Kaburgaların önde birleştiği yassı kemik.
- 🥄 Costae (Kaburgalar): 12 çift. İlk 7 çift doğrudan sternuma bağlanır (gerçek kaburgalar). Sonraki 3 çift kıkırdakla, son 2 çift ise serbesttir (yüzücü kaburgalar).
Göğüs kafesi; kalp, akciğerler ve büyük damarları korur, solunum hareketlerine yardımcı olur.
💪 3. Üyeler İskeleti (Appendiküler İskelet)
Vücudun hareket sisteminin ana unsurlarıdır. Üst ve alt üyeler olarak ikiye ayrılır.
🔹 Üst Üyeler (Kollar)
- 🏹 Pektoral Kuşak (Omuz Kemeri): Köprücük kemiği (klavikula) ve kürek kemiği (skapula) içerir. Kolları gövdeye bağlar.
- 💪 Kol Kemiği (Humerus): Üst kolun tek uzun kemiği.
- 🦴 Ön Kol Kemikleri: Radius (başparmak tarafı) ve Ulna (dirsek tarafı).
- ✋ El Kemikleri: Bilek (karpal) kemikleri (8 adet), tarak (metakarpal) kemikleri (5 adet) ve parmak (falanks) kemikleri (14 adet).
🔹 Alt Üyeler (Bacaklar)
- 🦋 Pelvik Kuşak (Kalça Kemeri): Sağ ve sol kalça (pelvis) kemikleri. Sakrumla birleşerek leğeni oluşturur.
- 🦵 Uyluk Kemiği (Femur): Vücudun en uzun ve en sağlam kemiği.
- 🦴 Bacak Kemikleri: Tibia (kaval kemiği) ve Fibula (kamış kemiği).
- 🦶 Ayak Kemikleri: Ayak bileği (tarsal) kemikleri (7 adet), tarak (metatarsal) kemikleri (5 adet) ve parmak (falanks) kemikleri (14 adet).
Alt üyeler, tüm vücut ağırlığını taşımak ve yürümek, koşmak gibi hareketleri sağlamak için özelleşmiştir.
📊 Özet Tablo: İskelet Sisteminin Ana Bölümleri
1. Baş İskeleti: Kafatası + Yüz Kemikleri → Koruma ve destek.
2. Gövde İskeleti: Omurga + Göğüs Kafesi → Eksen, koruma, destek.
3. Üyeler İskeleti: Üst Üyeler (Kol) + Alt Üyeler (Bacak) → Hareket ve taşıma.
💎 Sonuç
İskelet sisteminin baş, gövde ve üyeler olarak üçe ayrılması, işlevsel ve anatomik bir sınıflandırmadır. Bu mükemmel organizasyon, insan vücuduna şekil verir, hayati organları korur ve hareket özgürlüğü sağlar. Kemiklerin birbiriyle uyumlu çalışması, kaslar ve eklemlerle birlikte, yaşamın temel fiziksel aktivitelerini mümkün kılar.
