🗓️ Milli Mücadele Hazırlık: Kongreler ve Genelgeler Dönemi
Milli Mücadele, Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük mücadelesinin en önemli aşamalarından biridir. Bu süreç, işgal altındaki vatan topraklarını kurtarmak ve yeni bir devlet kurmak amacıyla atılan adımlarla doludur. Kongreler ve genelgeler dönemi, bu mücadelenin örgütlenmesinde ve yönlendirilmesinde kritik bir rol oynamıştır. Şimdi bu dönemi yakından inceleyelim.
📍 Genelgeler Dönemi
Genelgeler, Mustafa Kemal Paşa'nın Anadolu'ya geçtikten sonra başlattığı direniş hareketinin ilk somut adımlarını oluşturur. Amacı, milli bilinci uyandırmak ve direnişi örgütlemektir.
- 📌 Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919): İşgallere karşı protesto mitingleri düzenlenmesini öngörür. Bu genelge, milli bilincin uyanmasında önemli bir rol oynamıştır.
- 📍 Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919): "Vatanın bütünlüğü, milletin istiklali tehlikededir" ilkesini ortaya koyar. Erzurum ve Sivas'ta milli kongrelerin toplanması çağrısında bulunur. Bu genelge, Milli Mücadele'nin yol haritasını çizen ilk belgedir.
🏛️ Kongreler Dönemi
Kongreler, ülkenin dört bir yanından gelen temsilcilerin katılımıyla, milletin ortak iradesini yansıtan önemli toplantılardır. Bu kongrelerde alınan kararlar, Milli Mücadele'nin seyrini etkilemiştir.
📍 Erzurum Kongresi (23 Temmuz - 7 Ağustos 1919)
Doğu illerinden gelen delegelerin katılımıyla toplanmıştır.
- 🎯 Kararlar:
- 🛡️ Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.
- 🏛️ Azınlıklara siyasi egemenliğimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.
- 🤝 Manda ve himaye kabul edilemez.
- 💡 Önemi: Milli Mücadele'nin temel ilkeleri belirlenmiştir. Manda ve himaye fikri ilk kez reddedilmiştir.
📍 Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919)
Erzurum Kongresi kararlarının tüm ülke için geçerli hale getirilmesi amaçlanmıştır.
- 🎯 Kararlar:
- 🇹🇷 Tüm cemiyetler "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştirilmiştir.
- 🏛️ Manda ve himaye kesin olarak reddedilmiştir.
- 🤝 Temsil Heyeti tüm yurdu temsil eder hale gelmiştir.
- 💡 Önemi: Milli Mücadele tek elden yürütülmeye başlanmıştır. Temsil Heyeti'nin yetkisi artmıştır.
🎯 Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919)
Temsil Heyeti ile İstanbul Hükümeti arasında yapılan görüşmelerdir. Amaç, ülkenin geleceği hakkında ortak bir zemin oluşturmaktır.
- 🤝 Sonuçlar:
- 🏛️ İstanbul Hükümeti, Temsil Heyeti'nin varlığını resmen tanımıştır.
- 🗳️ Mebusan Meclisi'nin İstanbul dışında toplanması gerektiği konusunda anlaşılmıştır.
- 💡 Önemi: Temsil Heyeti'nin siyasi başarısıdır. İstanbul Hükümeti'nin zayıflığını göstermiştir.
Kongreler ve genelgeler dönemi, Milli Mücadele'nin örgütlenmesi, milli bilincin uyandırılması ve direnişin başlatılması açısından hayati öneme sahiptir. Bu dönemde alınan kararlar, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna giden yolda önemli bir kilometre taşı olmuştur.
