🕌 Namazın Farzları Nelerdir? (İçindeki ve Dışındaki)
Namaz, İslam'ın beş temel şartından biridir ve sahih olabilmesi için yerine getirilmesi gereken birtakım farzlar bulunur. Bu farzlar, namazın dışında ve başında olanlar (Şartlar) ile namazın içinde olanlar (Rükünler) olmak üzere iki ana kategoride incelenir. Toplamda 12 farz vardır: 6'sı dışından (şart), 6'sı içindendir (rükün).
📋 Namazın Dışındaki Farzlar (Şartlar)
Bunlar, namaza başlamadan önce yerine getirilmesi gereken ve namazın sahih olmasının ön koşulu olan farzlardır.
- 🧼 Hadesten Taharet: Abdest almak, gerekli durumlarda gusül abdesti almak (cünüplük, hayız ve nifas hâlinden temizlenmek).
- 💧 Necasetten Taharet: Bedeni, elbiseyi ve namaz kılınacak yeri görünür kir ve pisliklerden temizlemek.
- 👚 Setr-i Avret: Vücudun örtülmesi gereken yerlerini (avret mahallini) örtmek. (Erkeklerde: Göbek ile diz kapağı dahil arası. Kadınlarda: Yüz, el ve ayaklar hariç tüm vücut.)
- 🌙 İstikbal-i Kıble: Namazı Kâbe yönüne dönerek kılmak.
- ⏰ Vakit: Her namazı kendisi için belirlenmiş vakit içinde kılmak.
- 🎯 Niyet: Hangi namazın kılınacağını kalben belirlemek ve dil ile söylemek (sünnettir).
🕋 Namazın İçindeki Farzlar (Rükünler)
Bunlar, namazın içinde yapılan ve namazın temelini oluşturan hareketlerdir. Eksik yapılması namazı geçersiz kılar.
- 🗣️ İftitah Tekbiri: Namaza "Allahu Ekber" diyerek başlamak.
- 🧎 Kıyam: Ayakta durmak (gücü yetenler için).
- 📖 Kıraat: Ayakta iken Kur'an'dan en az kısa üç ayet veya buna denk bir uzunlukta ayet okumak.
- 🙇 Rükû: Eller dizlere erecek şekilde eğilmek ve en az bir kere "Sübhâne rabbiye'l-azîm" diyecek kadar durmak.
- 🤲 Secde: Alın, burun, eller, dizler ve ayak parmakları yere değecek şekilde yere kapanmak. Her rekâtta iki secde yapılır ve her secdede en az bir kere "Sübhâne rabbiye'l-a'lâ" diyecek kadar durmak.
- 🧘 Ka'de-i Ahîre (Son Oturuş): Namazın son rekâtında "Ettehiyyâtü" duasını okuyacak kadar oturmak.
💎 Önemli Not
Bu farzların tamamı, Hanefi mezhebine göre belirlenmiştir. Diğer mezheplerde (Şafii, Maliki, Hanbeli) farzların sayısı ve bazı detaylar farklılık gösterebilir. Namazın sünnet, müstehap ve adabı da bu farzlara ilave olarak namazın kemaline ve sevabının artmasına vesile olur.
Namaz, bu dış ve iç farzların bir araya gelmesiyle tamam olan bir ibadettir. Her bir farz, namazın bir halkasını oluşturur ve bunların bilinçle yerine getirilmesi, kulluğun en güzel ifadelerinden biridir.
