Onluk bozma, matematikte sadece bir işlem gibi görünse de, aslında günlük hayatımızın pek çok köşesinde karşımıza çıkan, farkında olmadan kullandığımız bir beceridir. Basit bir alışverişten, karmaşık bir inşaat projesine kadar her yerde onluk bozmanın izlerini görmek mümkündür.
Markete gittiniz ve 23 TL'lik bir ürün aldınız. Cebinizde sadece 50 TL var. Kasiyere parayı uzattığınızda, kasiyer 50 TL'den 23 TL'yi çıkararak size para üstünü verecektir. İşte tam bu noktada onluk bozma devreye girer.
Bu işlem sırasında zihnimiz, onluk bozma işlemini saniyeler içinde gerçekleştirir.
Bir randevunuz var ve saate baktığınızda 14:50 olduğunu görüyorsunuz. Randevunuz saat 15:15'te. Randevuya yetişmek için ne kadar süreniz olduğunu hesaplamak için yine onluk bozmaya ihtiyaç duyarsınız.
Bir marangozsunuz ve 2 metrelik bir tahtadan 75 cm'lik bir parça kesmeniz gerekiyor. Kalan tahtanın uzunluğunu hesaplamak için onluk bozma kullanırsınız. 2 metre 200 cm'ye eşittir. 200 cm'den 75 cm'yi çıkardığımızda 125 cm kalır. Yani, kalan tahtanın uzunluğu 1 metre 25 cm'dir.
Bir pasta yapıyorsunuz ve tarifte 1.5 su bardağı un gerekiyor. Elinizde sadece 1 su bardağı var. Kalan yarım su bardağını ölçmek için, bir su bardağını (genellikle 200 ml) ikiye bölerek 100 ml'lik yarım su bardağını elde edersiniz. Bu da aslında onluk bozma prensibine dayanır.
Her ay maaşınızdan 500 TL biriktirmeye karar verdiniz. Bir yıl sonra ne kadar biriktirmiş olacağınızı hesaplamak için 500 TL'yi 12 ay ile çarparsınız. Bu çarpma işlemini yaparken de aslında zihninizde onluk bozma ve gruplandırma işlemlerini gerçekleştirirsiniz. Sonuç olarak bir yıl sonra 6000 TL biriktirmiş olursunuz.
Gördüğünüz gibi, onluk bozma sadece okulda öğrendiğimiz bir matematik konusu değil, hayatımızın her alanında kullandığımız, pratik ve önemli bir beceridir. Bu beceriyi geliştirmek, problem çözme yeteneğimizi artırır ve günlük işlerimizi daha kolay halletmemize yardımcı olur.
