seçmeli mantık 1. dönem 2. yazılı klasik sorular

Question

Seçmeli mantık dersinde 1. dönem 2. yazılı için klasik sorulara ihtiyacım var. Test soruları dışında, klasik sorularla da pratik yapmak istiyorum.

Answer 1

🧠 Seçmeli Mantık 1. Dönem 2. Yazılı Klasik Sorularına Hazırlık

Sevgili öğrenciler, seçmeli mantık dersinin 1. dönem 2. yazılısına hazırlanırken size yardımcı olacak bazı klasik soruları ve bu sorulara nasıl yaklaşmanız gerektiğini aşağıda bulabilirsiniz. Unutmayın, mantık sadece ezber değil, aynı zamanda anlama ve yorumlama becerisi gerektirir.

🤔 Temel Kavramlar ve Tanımlar

Mantık sınavlarında sıklıkla karşımıza çıkan temel kavramları ve tanımları iyi bilmek önemlidir.

• 🍎 Önerme: Doğruluğu ya da yanlışlığı kesin olarak belirlenebilen ifadedir. Örneğin, "İstanbul Türkiye'nin başkentidir." bir önermedir.
• 🍎 Argüman: Bir veya daha fazla önermeden (öncüller) yola çıkarak bir sonucu destekleme veya kanıtlama sürecidir.
• 🍎 Geçerlilik: Bir argümanın, öncüller doğru olduğunda sonucun da doğru olmasının zorunlu olduğu durumdur.
• 🍎 Tutarlılık: Bir önerme kümesinin aynı anda doğru olabilme durumudur.

✍️ Klasik Soru Örnekleri ve Çözüm Yolları

Soru 1: Aşağıdaki argümanın geçerli olup olmadığını doğruluk tablosu yöntemiyle gösteriniz:

P → Q
¬Q
∴ ¬P

Çözüm:

Doğruluk tablosunu oluştururken tüm olası P ve Q değerlerini göz önünde bulundurmalıyız.

| P | Q | P → Q | ¬Q | ¬P |
|---|---|-------|----|----|
| D | D | D | Y | Y |
| D | Y | Y | D | Y |
| Y | D | D | Y | D |
| Y | Y | D | Y | D |

Eğer öncüllerin (P → Q ve ¬Q) her ikisinin de doğru olduğu satırlarda sonuç (¬P) de doğruysa, argüman geçerlidir. Tabloda görüldüğü gibi, sadece 4. satırda P → Q ve ¬Q doğrudur ve bu satırda ¬P de doğrudur. Bu nedenle argüman geçerlidir.

Soru 2: "Bütün insanlar ölümlüdür. Sokrates bir insandır. O halde Sokrates ölümlüdür." argümanının geçerliliğini kategorik kıyas yoluyla açıklayınız.

Çözüm:

Bu bir kategorik kıyastır. Kıyasın yapısı şöyledir:

• 🍎 Büyük önerme: Bütün insanlar ölümlüdür. (Her M, P'dir)
• 🍎 Küçük önerme: Sokrates bir insandır. (S, M'dir)
• 🍎 Sonuç: O halde Sokrates ölümlüdür. (S, P'dir)

Bu kıyas AAA-1 şeklindedir ve geçerlidir. Çünkü orta terim (insan) büyük önermede özne, küçük önermede yüklemdir ve her iki önerme de tümel olumludur.

Soru 3: Bir önermenin tutarlı olup olmadığını nasıl belirlersiniz? Örnek vererek açıklayınız.

Çözüm:

Bir önermenin tutarlı olup olmadığını belirlemek için, o önermenin doğru olabileceği en az bir durumun olup olmadığını kontrol ederiz. Eğer önerme hiçbir durumda doğru olamıyorsa, tutarsızdır.

Örnek:

"P ∧ ¬P" önermesini ele alalım. Bu önerme "P ve P değil" anlamına gelir. P ne olursa olsun, bu önerme hiçbir zaman doğru olamaz. Çünkü P doğruysa ¬P yanlıştır, P yanlışsa ¬P doğrudur. Dolayısıyla bu önerme tutarsızdır.

Ancak, "P ∨ ¬P" (P veya P değil) önermesi her zaman doğrudur. P doğruysa önerme doğrudur, P yanlışsa ¬P doğru olduğu için yine önerme doğrudur. Bu önerme tutarlıdır.

📝 Ek İpuçları

• 🍎 Sınavda sakin kalmaya çalışın ve soruları dikkatlice okuyun.
• 🍎 Temel kavramları ve tanımları tekrar gözden geçirin.
• 🍎 Farklı argüman türlerini ve geçerlilik test yöntemlerini öğrenin.
• 🍎 Bol bol pratik yapın.

Başarılar dilerim!