📚 Seçmeli Sosyoloji 1. Dönem 1. Yazılı Hazırlık
Sosyolojiye giriş dersiniz için harika bir hazırlık rehberi hazırladım. Bu notlar, sınavda çıkabilecek temel konuları kapsıyor ve size yol gösterecek.
🌍 Sosyolojinin Temel Kavramları
- 🤔 Sosyoloji: Toplumu, sosyal davranışları, sosyal ilişkileri ve kurumları inceleyen bilim dalıdır.
- 👨👩👧👦 Toplum: Ortak bir coğrafyada yaşayan, ortak bir kültürü paylaşan ve birbirleriyle etkileşimde bulunan insan grubudur.
- 🤝 Sosyal Etkileşim: Bireylerin birbirleriyle kurdukları her türlü ilişki ve iletişimdir.
- 🏛️ Sosyal Kurumlar: Toplumun temel ihtiyaçlarını karşılamak için ortaya çıkmış, belirli davranış kalıplarını içeren yapılardır (aile, eğitim, din, ekonomi, siyaset).
- 🌱 Kültür: Bir toplumun paylaştığı değerler, inançlar, normlar, gelenekler, görenekler, sanat, dil ve diğer maddi-manevi unsurların bütünüdür.
- 🎭 Sosyal Statü: Bireyin toplum içindeki konumudur. Doğuştan (ırk, cinsiyet) veya sonradan kazanılabilir (meslek, eğitim).
- roles Sosyal Rol: Bireyin sahip olduğu statüye uygun olarak sergilemesi beklenen davranışlardır.
- 🚦 Sosyal Normlar: Toplumda uyulması beklenen yazılı veya yazısız kurallardır.
- ⚖️ Sosyal Kontrol: Toplumun normlara uygun davranışı sağlamak için uyguladığı mekanizmalardır (cezalar, ödüller, sosyal baskı).
🧐 Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi
Sosyolojinin doğuşu, 19. yüzyılda Avrupa'da yaşanan büyük sosyal ve ekonomik değişimlere dayanır.
- 🇫🇷 Auguste Comte: Sosyolojinin kurucusu olarak kabul edilir. Sosyolojiyi "sosyal fizik" olarak adlandırmış ve pozitivizm ilkesini savunmuştur.
- 🇩🇪 Karl Marx: Toplumsal değişimi ekonomik faktörlerle açıklamış, sınıf mücadelesi ve kapitalizm eleştirisiyle tanınmıştır.
- 🇩🇪 Emile Durkheim: Sosyolojiyi bağımsız bir bilim dalı olarak kurumsallaştırmış, sosyal olguları incelemenin önemini vurgulamıştır. "İntihar" çalışması ünlüdür.
- 🇩🇪 Max Weber: Sosyal eylemi anlamaya odaklanmış, bürokrasi, din sosyolojisi ve otorite kavramları üzerine önemli çalışmalar yapmıştır.
📝 Araştırma Yöntemleri
- 📊 Anket: Geniş kitlelere uygulanan, önceden hazırlanmış soruların yer aldığı bir araştırma yöntemidir.
- ✍️ Mülakat: Bireylerle yüz yüze yapılan, derinlemesine bilgi edinmeyi amaçlayan görüşmelerdir.
- 👁️🗨️ Gözlem: Olayları ve davranışları doğal ortamında izleyerek veri toplama yöntemidir.
- 📚 Belge Taraması: Yazılı kaynakları (kitaplar, makaleler, raporlar, istatistikler) inceleyerek bilgi edinme yöntemidir.
- 🧪 Deney: Bir değişkenin diğer değişken üzerindeki etkisini ölçmek için kontrollü koşullarda yapılan araştırmadır.
🤝 Toplumsal Değişim ve Küreselleşme
- 🔄 Toplumsal Değişim: Toplumun yapısında, kurumlarında, değerlerinde ve davranışlarında meydana gelen dönüşümlerdir.
- 🌍 Küreselleşme: Farklı ülkeler ve kültürler arasındaki etkileşimin artması, ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasi sınırların ortadan kalkması sürecidir.
- 📱 Teknolojinin Rolü: Teknolojik gelişmeler, toplumsal değişimi hızlandırmış ve küreselleşmeyi kolaylaştırmıştır.
Umarım bu notlar, sınavınızda başarılı olmanıza yardımcı olur! Başarılar dilerim!
