➕ Çok Basamaklı Toplama İşlemi
Çok basamaklı toplama işlemi, birden fazla basamağa sahip sayıları alt alta yazarak, aynı basamaktaki rakamları toplamayı ve elde var ise bir sonraki basamağa eklemeyi içerir. İşte adım adım nasıl yapıldığı:
- 🔢 Adım 1: Sayıları Alt Alta Yazın: Toplamak istediğiniz sayıları basamakları (birler, onlar, yüzler, vb.) hizalı olacak şekilde alt alta yazın.
- ➕ Adım 2: Birler Basamağından Başlayın: En sağdaki basamaktan, yani birler basamağından başlayarak rakamları toplayın.
- ☝️ Adım 3: Elde Var mı Kontrol Edin: Eğer toplam 9'dan büyükse (örneğin 12), birler basamağındaki rakamı (2) sonuca yazın ve onlar basamağındaki rakamı (1) "elde" olarak bir sonraki basamağa eklemek üzere saklayın.
- ➡️ Adım 4: Bir Sonraki Basamağa Geçin: Bir sonraki basamağa (onlar basamağı) geçin. Bu basamaktaki rakamları toplayın ve varsa eldeki sayıyı da ekleyin.
- 🔄 Adım 5: İşlemi Tekrarlayın: Elde var mı kontrolünü yaparak, tüm basamakları toplayana kadar işlemi tekrarlayın. En soldaki basamağı da topladıktan sonra elde varsa, onu da sonuca ekleyin.
➕ Eldeli Toplama Örneği
Örneğin, 345 ve 187 sayılarını toplayalım:
345
+ 187
-------
* Birler basamağı: 5 + 7 = 12. 2'yi yaz, elde var 1.
* Onlar basamağı: 4 + 8 + 1 (elde) = 13. 3'ü yaz, elde var 1.
* Yüzler basamağı: 3 + 1 + 1 (elde) = 5. 5'i yaz.
Sonuç: 532
➖ Çok Basamaklı Çıkarma İşlemi
Çok basamaklı çıkarma işlemi, büyük bir sayıdan küçük bir sayıyı çıkarmayı içerir. Gerekirse komşu basamaktan "elde alma" işlemi yapılır. İşte adımları:
- 🔢 Adım 1: Sayıları Alt Alta Yazın: Çıkarılacak sayıları basamakları hizalı olacak şekilde alt alta yazın. Büyük sayı üste, küçük sayı alta gelmelidir.
- ➖ Adım 2: Birler Basamağından Başlayın: En sağdaki basamaktan başlayarak çıkarma işlemini yapın.
- 🤝 Adım 3: Elde Alma (Gerekirse): Eğer üstteki rakam alttaki rakamdan küçükse, solundaki basamaktan "elde alın". Elde aldığınızda, o basamaktaki sayı 1 azalır ve çıkarma yaptığınız basamağa 10 eklenir.
- ➡️ Adım 4: Bir Sonraki Basamağa Geçin: Bir sonraki basamağa geçin ve çıkarma işlemine devam edin. Eğer bir önceki basamaktan elde aldıysanız, bu basamaktaki sayının 1 azaldığını unutmayın.
- 🔄 Adım 5: İşlemi Tekrarlayın: Tüm basamakları çıkarana kadar işlemi tekrarlayın.
➖ Eldeli Çıkarma Örneği
Örneğin, 523'ten 256'yı çıkaralım:
523
- 256
-------
* Birler basamağı: 3 - 6 (olmaz). Komşudan 1 elde al. 13 - 6 = 7.
* Onlar basamağı: 1 (elde almıştık) - 5 (olmaz). Komşudan 1 elde al. 11 - 5 = 6.
* Yüzler basamağı: 4 (elde almıştık) - 2 = 2.
Sonuç: 267
✍️ Önemli Notlar
- ✔️ Toplama ve çıkarma işlemlerinde basamakların doğru hizalanması çok önemlidir. Yanlış hizalama hatalı sonuçlara yol açabilir.
- ✔️ Elde alma ve elde verme işlemlerini dikkatli yapın. Hangi basamaktan ne kadar elde aldığınızı veya verdiğinizi not alın.
- ✔️ Bol bol pratik yaparak, bu işlemleri daha hızlı ve doğru bir şekilde yapabilirsiniz.
