Karadeniz'in yeşil yamaçlarına kurulmuş, bin yıllık Bizans mirasının son kalesi... Trabzon Rum İmparatorluğu, 1204'te Dördüncü Haçlı Seferi'nin İstanbul'u ele geçirmesinden sonra kuruldu ve 257 yıl boyunca varlığını sürdürdü. Peki bu kadim devlete kim, nasıl son verdi? Gelin bu tarihi anın perde arkasını birlikte inceleyelim.
Trabzon İmparatorluğu, Komnenos Hanedanı tarafından yönetilen bir Bizans devletçiğiydi. Coğrafi konumu sayesinde zengin bir ticaret merkezi haline geldi ve kendine özgü bir kültür geliştirdi. Ancak zamanla bölgedeki güç dengeleri değişmeye başladı.
15. yüzyıl ortalarına gelindiğinde, Anadolu'da yeni bir güç yükseliyordu: Osmanlı İmparatorluğu. 1453'te İstanbul'u fethederek Bizans İmparatorluğu'na son veren Osmanlılar, gözlerini doğuya çevirdi. Trabzon ise, Akkoyunlu Devleti ve Gürcü Krallıkları ile ittifaklar kurarak varlığını sürdürmeye çalışıyordu.
İstanbul'un fâtihi II. Mehmed, Karadeniz ticaret yollarını tamamen kontrol altına almak ve Anadolu'nun siyasi birliğini sağlamak için Trabzon'u fethetmeyi kaçınılmaz görüyordu. Ayrıca, Trabzon'un Komnenos yöneticilerinin Avrupa devletleriyle ittifak arayışları, bu seferi daha da acil hale getiriyordu.
Fatih Sultan Mehmet, 1461 yılında büyük bir orduyla Trabzon üzerine yürüdü. Önce Sinop'u aldı, ardından Karadeniz kıyıları boyunca ilerleyerek Trabzon'u karadan ve denizden kuşattı.
Fatih, imparator David'e ve ailesine merhamet gösterdi; onları başkent Edirne'ye götürdü. Ancak birkaç yıl sonra, David'in Osmanlı'ya karşı yeni ittifaklar kurmaya çalıştığı gerekçesiyle idam edilmesi, Trabzon İmparatorluğu'nun tarih sahnesinden tamamen silinmesi anlamına geliyordu.
Böylece, 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Osmanlı ordusu, Trabzon Rum İmparatorluğu'na resmen son verdi. Bu fetihle birlikte:
Trabzon Rum İmparatorluğu'nun hikâyesi, bir çağın kapanışını ve yeni bir dünya düzeninin doğuşunu simgeler. Fetihten sonra bile, bölgenin kültürel ve dini çeşitliliği, Osmanlı'nın hoşgörülü yönetimi altında uzun süre varlığını korumayı başardı.
Bugün Trabzon'da gezdiğimiz tarihi mekânların bir kısmı, işte bu 257 yıllık imparatorluğun sessiz tanıklarıdır. 🏰