🌪️ Hortum Nedir? Nasıl Oluşur?
Hortumlar, atmosferdeki en etkileyici ve tehlikeli doğa olaylarından biridir. Genellikle süper hücreli gök gürültülü fırtınalarla ilişkilendirilirler ve yere değen, dönen bir hava sütunu olarak tanımlanırlar.
- 🌀 Oluşumu: Sıcak ve nemli hava ile soğuk ve kuru havanın karşılaşması sonucu oluşur. Bu karşılaşma, atmosferde dengesizlik yaratır ve yükselen hava hareketlerini tetikler.
- 🌪️ Görünümü: Genellikle huni şeklinde bulutlardan oluşur ve yere doğru uzanır. İçerisindeki yoğunlaşmış su damlacıkları ve toz nedeniyle kolayca görülebilir.
- 🌍 Nerelerde Görülür: En sık ABD'nin Orta Batı'sında (Tornado Alley - Hortum Koridoru) görülür, ancak dünyanın farklı bölgelerinde de meydana gelebilir.
📏 Hortumların Şiddeti Nasıl Ölçülür?
Hortumların şiddetini belirlemek için kullanılan temel ölçek, Geliştirilmiş Fujita Ölçeği'dir (Enhanced Fujita Scale - EF Scale).
🌪️ Geliştirilmiş Fujita (EF) Ölçeği
Bu ölçek, hortumun neden olduğu hasara dayanarak şiddetini tahmin etmeye yarar. EF ölçeği, 0'dan 5'e kadar olan değerlerle ifade edilir.
- 💨 EF0 (Hafif): Ağaç dallarını kırar, tabelaları devirir. Rüzgar hızı: 105-137 km/sa.
- 🌬️ EF1 (Orta): Çatıları hasarlandırır, hareket halindeki araçları savurabilir. Rüzgar hızı: 138-177 km/sa.
- 🌪️ EF2 (Önemli): Evlerin çatılarını tamamen uçurabilir, ağaçları kökünden sökebilir. Rüzgar hızı: 178-217 km/sa.
- 🌪️ EF3 (Şiddetli): Sağlam binaları yıkabilir, araçları havaya uçurabilir. Rüzgar hızı: 218-266 km/sa.
- 🌪️ EF4 (Yıkıcı): İyi inşa edilmiş evleri bile yerle bir edebilir. Rüzgar hızı: 267-322 km/sa.
- 🌪️ EF5 (İnanılmaz): Binaları tamamen yok eder, enkazı kilometrelerce uzağa taşıyabilir. Rüzgar hızı: 322 km/sa ve üzeri.
Unutmayın, hortumlar tahmin edilemez olabilir ve büyük tehlike arz ederler. Güvenliğiniz için yerel uyarıları takip etmek ve gerekli önlemleri almak hayati önem taşır.
