Özetleme Nedir?
Özetleme, uzun bir metni daha kısa ve anlaşılır hale getirme işlemidir. Bir metnin en önemli noktalarını, ana fikrini ve yardımcı fikirlerini belirleyip, kendi cümlelerimizle kısaca yazmaktır.
Neden Özet Çıkarırız?
- Konuyu daha iyi anlamak ve hafızamızda tutmak için.
- Sınavlara çalışırken zaman kazanmak için.
- Okuduğumuz metnin ana hatlarını görmek için.
Nasıl Özet Çıkarılır? Adım Adım Yöntem
1. Metni Dikkatlice Oku
Metni anlayarak oku. Anlamadığın kelimelerin anlamına sözlükten bak.
2. Ana Fikri ve Yardımcı Fikirleri Bul
Metni okurken şu soruların cevabını ara:
- Bu metin ne anlatıyor? (Ana fikir)
- Ana fikri destekleyen en önemli bilgiler neler? (Yardımcı fikirler)
3. Altını Çiz veya Not Al
Önemli gördüğün cümlelerin, tarihlerin, isimlerin veya kavramların altını çiz veya bir kenara not al.
4. Kendi Cümlelerinle Yaz
Metni olduğu gibi kopyalama! Anladığın şekilde, kendi kelimelerini kullanarak kısa cümleler kur.
5. Gereksiz Ayrıntıları Çıkar
Hikayeleri, tekrarlanan bilgileri ve çok fazla detay içeren örnekleri özete ekleme. Sadece temel bilgiler kalsın.
6. Kontrol Et
Yazdığın özeti oku. Metnin ana fikrini ve önemli noktalarını doğru yansıtıyor mu diye kontrol et.
Kullanabileceğin Pratik Yöntemler
- Zihin Haritası (Mind Map): Ana konuyu sayfanın ortasına yaz. Önemli başlıkları ona çizgiyle bağla. Görsel hafıza için çok faydalıdır.
- Soru-Cevap Yöntemi: Metinle ilgili "Kim, ne, nerede, ne zaman, nasıl, neden?" sorularını sor ve cevaplarını kısaca yaz.
- Anahtar Kelimeler: Metindeki en önemli 5-10 kelimeyi belirle. Özetini bu kelimeleri kullanarak yaz.
İyi Bir Özetin Özellikleri
- Kısa ve özdür.
- Anlaşılır bir dille yazılmıştır.
- Metnin ana fikrini ve önemli detaylarını içerir.
- Kişinin kendi cümleleriyle yazılmıştır.
