6. Sınıf Sıfatlar (Ön Adlar) ve Türleri Nelerdir?

Question

Sıfatların ne olduğunu genel olarak anlıyorum ama türlerini birbirine karıştırıyorum. Niteleme ve belirtme sıfatlarını ayırt etmekte zorlanıyorum, hangisi nasıl bulunur? Basitçe anlatabilecek var mı?

Answer 1

Sıfatlar (Ön Adlar)

Sıfatlar, isimleri niteleyen veya belirten kelimelerdir. Bir varlığın rengini, şeklini, durumunu, sayısını, yerini vs. anlatarak onu daha belirgin hale getirirler. Sıfatlar daima isimlerden önce gelir.

Örnek:

• güzel çiçek (niteleme sıfatı)
• şu ev (işaret sıfatı)
• iki kalem (sayı sıfatı)
• hangi kitap? (soru sıfatı)

Sıfat Türleri

1. Niteleme Sıfatları

İsimlerin rengini, şeklini, durumunu, nasıl olduğunu bildiren sıfatlardır. İsme "Nasıl?" sorusunu sorarak buluruz.

Örnekler:

• yeşil araba
• yuvarlak masa
• çalışkan öğrenci
• soğuk su

2. Belirtme Sıfatları

İsimleri işaret, sayı, soru veya belgisizlik yönünden belirten sıfatlardır. Dört gruba ayrılır:

A. İşaret Sıfatları

Varlıkların yerini gösteren sıfatlardır. İsme "Hangi?" sorusunu sorarak buluruz.

Örnekler:

• bu ev
• şu okul
• o araba
• öteki sokak

B. Sayı Sıfatları

İsimlerin sayılarını, sıralarını veya miktarlarını belirten sıfatlardır.

• Asıl Sayı Sıfatı: Beş kalem, üç çocuk
• Sıra Sayı Sıfatı: İkinci sınıf, birinci vazife
• Üleştirme Sayı Sıfatı: İkişer elma, yedişer kişi
• Kesir Sayı Sıfatı: Yarım ekmek, çeyrek altın

C. Belgisiz Sıfatlar

İsimleri tam ve kesin olarak değil, aşağı yukarı belirten sıfatlardır.

Örnekler:

• bir gün
• bazı insanlar
• birkaç kitap
• her soru
• çok para
• fazla şeker

D. Soru Sıfatları

İsimleri soru yoluyla belirten sıfatlardır. Cevap olarak bir sıfat alır.

Örnekler:

• Nasıl bir film?
• Kaçıncı katta oturuyorsun?
• Hangi okula gidiyorsun?
• Kaçar lira verdiniz?

Unutma: Bir sözcük, bir ismi niteliyorsa veya belirtiyorsa sıfattır. Aynı sözcük tek başına kullanılırsa isim olur.

• Sıfat: Yaşlı adam yavaşça yürüyordu. ("yaşlı" sözcüğü "adam" ismini niteliyor)
• İsim:
  Yanıtla

Answer 2

6. Sınıf Sıfatlar (Ön Adlar) ve Türleri Çözümlü Test Soruları

Soru 1: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bir varlığın rengini belirten bir sıfat (niteleme sıfatı) kullanılmıştır?
a) İki kalem aldım.
b) Şu evde oturuyoruz.
c) Mavi denizi çok özledim.
d) Hangi kitabı okuyorsun?
Cevap: c) Mavi denizi çok özledim.
Çözüm: "Mavi" sözcüğü, "deniz" isminin rengini, yani nasıl olduğunu belirterek onu nitelemiştir. Bu yüzden niteleme sıfatıdır.

Soru 2: "Beşinci sokağa saparsanız marketi görürsünüz." cümlesinde altı çizili sıfatın türü aşağıdakilerden hangisidir?
a) Niteleme Sıfatı
b) İşaret Sıfatı
c) Sayı Sıfatı (Sıra Sayı Sıfatı)
d) Belgisiz Sıfat
Cevap: c) Sayı Sıfatı (Sıra Sayı Sıfatı)
Çözüm: "Beşinci" sözcüğü, sokak isminin sırasını belirtmektedir. Varlıkların sırasını belirten sayı sıfatlarına "sıra sayı sıfatı" denir.

Soru 3: "Birkaç öğrenci, bahçede top oynuyordu." cümlesinde geçen "birkaç" sözcüğünün sıfat türü nedir?
a) Soru Sıfatı
b) İşaret Sıfatı
c) Sayı Sıfatı
d) Belgisiz Sıfat
Cevap: d) Belgisiz Sıfat
Çözüm: "Birkaç" sözcüğü, "öğrenci" isminin sayısını tam ve kesin olarak değil, aşağı yukarı bir şekilde belirtmiştir. Varlıkların miktarını kesin olmayacak şekilde belirten sıfatlara belgisiz sıfat denir.

Soru 4: Hangi seçenekteki cümlede hem niteleme hem de belgisiz sıfat bir arada kullanılmıştır?
a) Şu eski arabayı tamir ettirdi.
b) Bazı güzel anılar unutulmaz.
c) Üçüncü kattaki daire satılık.
d) Hangi çiçekleri sulayayım?
Cevap: b) Bazı güzel anılar unutulmaz.
Çözüm: "Bazı" sözcüğü anıların tamamını değil, bir kısmını belirttiği için belgisiz sıfattır. "Güzel" sözcüğü ise "anı" isminin niteliğini belirten bir niteleme sıfatıdır.