9. sınıf türk dili ve edebiyatı 1. dönem 1. yazılı örnek sorular, cevapları ve çözümleri

Question

9. sınıf edebiyat yazılısına çalışırken örnek sorulara ihtiyacım var. Cevapları ve çözümleriyle birlikte olursa çok iyi olur.

Answer 1

📚 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı: 1. Dönem 1. Yazılıya Hazırlık Rehberi

Sevgili öğrenciler, bu içerik 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı dersi 1. dönem 1. yazılı sınavına hazırlanmanız için örnek sorular, cevapları ve açıklamalı çözümler içeren bir ders notu niteliğindedir. Sınavınızda genellikle edebiyat, dil bilgisi ve yazım kuralları konularından sorumlu olacaksınız. Aşağıdaki örnekleri dikkatlice inceleyerek hem konuları tekrar edebilir hem de sınav formatını görebilirsiniz. 🎯

📖 Bölüm 1: Edebiyat Bilgisi ve Türler

🧩 Örnek Soru 1:

"Sanatçı, olayları kahramanın gözünden anlatıyor ve onun iç dünyasını, psikolojisini okuyucuya aktarıyor."

Yukarıdaki cümlede bahsedilen anlatım tekniği aşağıdakilerden hangisidir?

• A) Gözlemci Bakış Açısı
• B) İlahi (Hakim) Bakış Açısı
• C) Kahraman (İç) Bakış Açısı ✅
• D) Çoğulcu Bakış Açısı

Çözüm: Cevap C seçeneğidir. Çünkü "kahramanın gözünden anlatma" ve "iç dünyasını aktarma" ifadeleri, anlatıcının kahramanın zihninden düşünceleri aktardığı Kahraman Bakış Açısı tekniğini işaret eder.

🧩 Örnek Soru 2:

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.

• a) Olay, yer, zaman ve kişi unsurlarından oluşan kurgusal metinlere ...... denir.
• b) Bir kişinin hayatını, kendi ağzından anlattığı yazı türüne ...... denir.
• c) Bir düşünceyi kanıtlama amacı güden, gazete ve dergilerde yayımlanan kısa yazılara ...... denir.

Cevaplar ve Çözüm:
a) Öykü (Hikaye) - Bu dört unsur, öykü ve roman gibi anlatmaya bağlı türlerin temel yapı taşlarıdır.
b) Otobiyografi (Öz Yaşam Öyküsü) - "Kendi ağzından" ifadesi otobiyografinin en önemli ipucudur.
c) Makale - Makale, bilimsel ve ciddi bir üslupla, bir konuda görüş ve kanıt sunan yazı türüdür.

🔤 Bölüm 2: Dil Bilgisi ve Yazım Kuralları

✍️ Örnek Soru 3:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır?

• A) Bu konuda hiçbir bilgim yok.
• B) Herkes seni burada bekliyor.
• C) Yarın ki toplantıya katılamayacağım.
• D) Birtakım insanlar bu fikre katılmıyor.

Çözüm: Cevap C seçeneğidir. "Yarın ki" ayrı yazılmaz. Doğrusu "yarınki" şeklinde bitişik yazılmalıdır. "-ki" eki burada sıfat yapan bir ektir ve bitişik yazılır. Diğer seçeneklerdeki "hiçbir", "herkes", "birtakım" kelimelerinin yazımı doğrudur.

🔍 Örnek Soru 4:

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin kökünün türünü (isim veya fiil) yazınız.

• a) Gözlük camı kırılmış. → Kök: göz (isim kökü)
• b) Bugün çok yürüdüm. → Kök: yürü- (fiil kökü)
• c) Sevgi, en güzel duygudur. → Kök: sev- (fiil kökü)
• d) Şekerci dükkanı açılmış. → Kök: şeker (isim kökü)

Çözüm: Bir kelimenin kökünü bulmak için tüm ekleri çıkardığımızda geriye kalan anlamlı en küçük parçadır. "-lük, -dü-m, -gi, -ci" ekleri çıkarıldığında geriye kalan köklerin anlamlarına bakılır. "Göz" ve "şeker" bir varlığı gösterdiği için isim; "yürü-" ve "sev-" bir eylem, hareket bildirdiği için fiil köküdür.

📝 Bölüm 3: Metin Türleri ve Anlam Bilgisi

📄 Örnek Soru 5:

"Yazar, bu romanında toplumun aynası olmayı başarmış. Karakterler o kadar gerçekçi ki, onları sokakta yürürken görebileceğinizi düşünüyorsunuz. Ele aldığı dönemin sosyal sorunlarını cesurca işlemiş."

Bu parçada sözü edilen romanla ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

• A) Toplumsal konuları ele aldığı
• B) Yazarın gerçekçi bir anlatım benimsediği
• C) Tarihi bir olayı kronolojik sırayla anlattığı
• D) Kahramanların inandırıcı olduğu

Çözüm: Cevap C seçeneğidir. Parçada romanın "toplumun aynası" olduğu, "gerçekçi" karakterler içerdiği ve "sosyal sorunları işlediği" belirtilmiştir. Ancak "tarihi bir olayı kronolojik sırayla anlatma" ile ilgili hiçbir ipucu verilmemiştir. Bu nedenle bu yargı çıkarılamaz.

🎯 Sınav İpuçları ve Genel Tekrar Önerileri

• ✅ Terimleri iyi öğrenin: Bakış açıları, edebi türler (hikaye, roman, şiir, masal), metin türleri (mektup, deneme, biyografi) gibi kavramların tanımlarını bilin.
• ✅ Yazım kurallarına dikkat edin: "de/da" bağlacı, "ki" eki, birleşik kelimeler, büyük harf kuralları sıkça sorulur.
• ✅ Kök ve ek ayrımını yapabilin: İsim ve fiil köklerini ayırt etmeye çalışın.
• ✅ Paragraf sorularını dikkatli okuyun: Ana fikir, yardımcı fikir, anlatım tekniği sorularında parçayı tam anlamadan şıklara geçmeyin.
• ✅ Ders kitabınızdaki metinleri gözden geçirin: İşlenen metinlerin yazarı, türü ve teması üzerinde durun.

Bu örnek sorular, sınavda karşılaşabileceğiniz soru tiplerini tanımanız için hazırlanmıştır. Tüm konuları düzenli tekrar ederek ve bol bol soru çözerek sınava hazırlanın. Hepinize başarılar dilerim! 🌟