Merhaba! Bugün cümlelerin düzenini öğreneceğiz. Tıpkı legolarla düzgün bir kule yapmak gibi, kelimeleri de belirli bir sıraya koyarsak anlamlı cümleler kurarız. İşte bu sıraya cümlenin kurallı olup olmadığı diyoruz.
Kurallı cümle, yüklemi sonda olan cümledir. Yüklem, cümledeki iş, oluş veya hareketi bildiren kelimedir. Kurallı cümleler bize doğal ve düzgün gelir.
Gördüğün gibi, yapılan iş (yüklem) hep cümlenin en sonunda. İşte bu kurallı cümledir.
Devrik cümle ise yüklemi sonda olmayan cümledir. Yüklem başta, ortada olabilir. Bu cümleler daha çok şiirlerde, şarkılarda ve günlük konuşmalarda karşımıza çıkar.
Bu cümlelerde işi bildiren kelime (yüklem) cümlenin sonunda değil. "Geldi bahar" yerine kurallı şekli "Bahar geldi" olurdu.
Bir cümleye bak ve kendine şunu sor: "Bu cümlede ne olmuş, ne yapılmış?" Cevabını verdiğin kelime yüklemdir. Yüklem cümlenin sonundaysa kurallı, değilse devrik cümledir.
Örneğin: "Okuyor kitabını dikkatle." Cümlesinde ne yapılıyor? Okuyor. Yüklem başta. O zaman bu bir devrik cümle.
Artık sen de etrafında duyduğun cümlelerin kurallı mı yoksa devrik mi olduğunu kolayca anlayabilirsin! 🎉
