Çarpma ve bölme işlemlerinin her birinin farklı bileşenleri vardır. Bu bileşenleri bilmek, işlemleri doğru şekilde yapabilmek için önemlidir.
Örnek:
\( 4 \times 5 = 20 \)
Örnek:
\( 17 \div 5 = 3 \) kalan \( 2 \)
Not: Bölme işleminde kalan, bölenden her zaman küçük olmalıdır.
Soru 1: Bir çarpma işleminde çarpanlardan biri 24, diğeri 5'tir. Bu işlemin sonucu 120 olduğuna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
a) Çarpım 120'dir.
b) Çarpanların toplamı 29'dur.
c) 24 sayısı çarpandır, 5 sayısı çarpımdır.
d) İşlem 24 × 5 = 120 şeklinde gösterilir.
Cevap: c) Çünkü 5 sayısı da bir çarpandır, çarpım değildir. Çarpım işleminin sonucuna verilen isimdir.
Soru 2: 84 ÷ 12 = 7 bölme işlemiyle ilgili olarak;
I. Bölünen 84, bölen 12'dir.
II. Bölüm 7'dir.
III. Kalan 0'dır.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
a) Yalnız I
b) I ve II
c) II ve III
d) I, II ve III
Cevap: d) Tüm ifadeler doğrudur. Tam bölünen bir işlemde kalan her zaman 0'dır.
1. Çarpma işleminde sonuca ________ denir.
2. Bölme işleminde bölünen sayının içinde kaç tane bölen olduğunu gösteren sayıya ________ denir.
3. \( 15 \times 4 \) işleminde 15 ve 4 ________ olarak adlandırılır.
4. Bölme işleminde bölünemeyen kısım → ( )
5. Çarpma işleminin sonucu → ( )
6. Bölme işleminde elde edilen sonuç → ( )
7. Bölme işleminde bölen, bölünenden her zaman küçüktür. (D/Y)
8. Çarpma işleminde çarpanların yeri değişse bile sonuç değişmez. (D/Y)
9. \( 24 \div 6 \) işleminde bölüm 3'tür. (D/Y)
10. \( 7 \times 8 \) işleminde çarpanları ve çarpımı yazınız.
11. 45 sayısını 9'a böldüğümüzde bölüm ve kalan nedir?
12. Hangisi çarpma işleminin bileşenlerinden değildir?
A) Çarpan B) Toplam C) Çarpım
13. \( 36 \div 4 \) işlemi için hangisi doğrudur?
A) Bölen 36'dır B) Bölüm 9'dur C) Kalan 4'tür
Cevaplar:
1: çarpım, 2: bölüm, 3: çarpanlar, 4: C, 5: D, 6: B, 7: Y, 8: D, 9: Y, 10: Çarpanlar: 7 ve 8, Çarpım: 56, 11: Bölüm: 5, Kalan: 0, 12: B, 13: B